Jagten (Thomas Vinterberg, 2012)

Facebooktwitterpinterestlinkedin

jagten2

Mads Mikkelsen is een vrijwel perfecte filmacteur. Hij is zich bewust van de kracht van de camera en houdt zijn spel daarom vaak klein. De acteur laat zich zelden gaan en verheft nauwelijks zijn stem. Hij houdt zijn gezicht zo strak mogelijk. We moeten op zoek naar zijn emoties – in zijn ogen, in de vertrekking van een spier, een trillende lip, een lichte krulling om zijn mondhoeken. Hij geeft ons de gelegenheid de gevoelens van zijn personages zelf in te vullen. Daarmee vergoot hij onze participatie, maar loopt hij ook het risico in elke film hetzelfde soort karakter te spelen.

Opvallend is bijvoorbeeld dat Mikkelsens personages moeite hebben met relaties. Hij is in zijn films zelden getrouwd en als hij getrouwd is, houdt het huwelijk geen stand. Kleuterleider Lucas in Jagten is een man alleen. Hij communiceert enkel nog telefonisch met zijn ex-vrouw en dan uitsluitend over de omgangsregeling voor hun zoon. De film vertelt niet waarom de relatie is beëindigd. Misschien is het heel lastig samenwonen met binnenvetters.

Ik heb niet alle films van de Deense acteur gezien, en misschien laat mijn geheugen mij in sommige gevallen in de steek, maar laten we zijn oeuvre eens op een rij zetten om te checken hoe slecht het over het algemeen met zijn relaties is gesteld.

  • Mikkelsen speelt in zijn filmdebuut Pusher (Nicolas Winding Refn, 1996) een bijrol als de onhandige Tonny. De kale kruimeldief is te druk bezig zich te bewijzen in het criminele circuit en heeft geen tijd om aan relaties te denken.
  • In Pusher II (Refn, 2004) is dezelfde Tonny het centrale personage. Net terug uit de gevangenis wordt hij genadeloos bespot door twee hoertjes. De enige andere vrouw in zijn leven is een ex-vriendin die beweert dat hij de vader van haar kind is. Net als de onterecht van kindermisbruik verdachte Lucas in Jagten laat Tonny de tegenslagen gelaten over zich heen komen en neemt hij een passieve houding aan.
  • Ik herinner me de acteur als alleenstaande videotheekhouder in Bleeder (Refn, 1999) en hij is de zwijgende krachtpatser en eenling One Eye in het existentialistische Vikingdrama Valhalla Rising (Refn, 2009).
  • In Susanne Biers Dogme-bijdrage Open Hearts (2002) is Mikkelsen een overspelige arts.
  • Overspelig is hij ook als de nukkige Igor Stravinksy in Coco Chanel & Igor Stravinksy (Jan Kounen, 2009) en met dramatische gevolgen in de Duitse tijdreisfilm Die Tür (Anno Saul, 2009).
  • Als ik me niet vergis is hij een ongehuwde ontwikkelingswerker in After The Wedding (Bier, 2006) en ook niet getrouwd als Duitse arts in de kostuumfilm A Royal Affair (Nikolaj Arcel, 2012).
  • Hij speelt de bad guy in Casino Royale (Martin Campbell, 2006) en tegenstanders van James Bond zijn zelden getrouwd.
  • In de drie populaire cultfilms van Anders Thomas Jensen is Mikkelsen achtereenvolgens een kleine gangster (Flickering Lights, 2000), een kannibalistische slager (The Green Butchers, 2003) en een iets te devote priester (Adam’s Apples, 2005). Hij bewijst in deze drie films, en overigens ook in Pusher II, dat ingetogen spel ook zeer effectief is in komische scènes. Mikkelen als de perfecte droogkomiek.

Is er bij de casting van de Deense acteur dan geen uitzondering op de regel? Het lijkt erop van niet. Of hij moet de perfecte familieman zijn in de speelfilm Vildspor (1998), maar toevallig of niet heeft die speelfilm de Deense grens nooit gepasseerd.

9/10