Zaal 100 bestaat 40 jaar en dat wordt gevierd met meerdere evenementen en een tentoonstelling in het jarige pand aan de Wittenstraat 100 in de Amsterdamse Staatsliedenbuurt. Het jubileumfestival ging vrijdag van start met optredens van Templo Diez, Viper Mad en Labasheeda. Zondagmiddag was het de beurt aan duo Andy Moor en Marion Coutts.
Zaal 100 is sinds 1984 een plek voor van alles, zolang het activiteiten betreft die moeilijk elders een plek in Amsterdam kunnen vinden. Mijn eerste kennismaking met het podium was op 23 februari 2001 tijdens een optreden met piepende elektroakoestische voortbrengselen van Koji Asano. Verspreid over de jaren zag ik er kleinschalige optredens van voornamelijk bands uit de hoofdstad en directe omgeving. De eerste jubileumavond had vrijdag twee Amsterdamse bands op het programma en een Haagse band als openingsact.
De drums op het aanstaande nieuwe album van Templo Diez zijn op de achtergrond gemixt en klinken als statige donderklappen in de verte. Tijdens het optreden werd het drumgeluid door microfonen versterkt, wat voor de kleine zaal eigenlijk niet nodig is. Ferme slagen overstemden soms de muziek en de sonore stem van Pascal Hallibert. De delicate americana noir komt volledig tot zijn recht bij een secure geluidsbalans, zoals ik eerder dit jaar merkte toen de band twee nummers in het Patronaat uitvoerde. De muziek klinkt als de soundtrack voor een roadmovie over een reis door een woestijn met een onbereikbare horizon. Een over gitaarsnaren strijkende E-bow, effectpedalen en zingende feedback maakten in Zaal 100 het landschap extra uitgestrekt. De kalmte werkte sporadisch toe naar een bevrijdend aanvoelende storm.
Bij het trio Viper Mad werden Bjorn Uyens’ in mineur getoonzette liedjes verluchtigd door opgewekte ritmes. De soepel drummende Hassie Dune vulde de vierkwartsmaten op met opgewonden roffels die waren overgeheveld uit drum-‘n-bass. Trompettist Ania Brzezinska was verantwoordelijk voor jazzy noten, met en zonder een mute, en voor achtergrondzang en percussie. Het totaalgeluid was heel open vanwege het ontbreken van basgitaar en toetsen. Afsluitende band Labasheeda had bevriende muzikanten uitgenodigd om de pittige indierock her en der te verrijken met contrabas, banjo en klarinet. Zangeres Saskia van der Giessen wisselde gitaar af met viool. Elke keer als ik Labasheeda live zie doet een andere drummer mee. Vrijdag zat Igor achter de drumkit. Eind vorige eeuw was hij drummer tijdens de hoogtijdagen van noiseband Gone Bald. Toen liet hij met zijn volle spel al horen dat fusion en gitaarnoise elkaar zeker niet hoeven te bijten.
Zondagmiddag waren meerdere vaders en moeders met kinderen afgekomen op de set van Andy Moor (The Ex) en Marion Coutts. De twee kennen elkaar van de Schotse band Dog Faced Hermans (1986-1995). Na het uiteenvallen van de band vestigden de meeste leden zich in Nederland. Kunstenares en schrijfster Marion Coutts keerde als enige terug naar het Verenigd Koninkrijk. Optredens van het duo zijn zeldzaam en volgens Coutts slechts één keer per jaar mee te maken. Misschien gaan ze vaker optreden na het verschijnen van het gezamenlijke eerste album dat afgelopen weekend in Amsterdam werd opgenomen. De registratie op YouTube van het optreden in Montreuil juni vorig jaar deed uitkijken naar het optreden in Amsterdam.
Moor speelde gitaar met alternatieve stemmingen waarmee boventonen werden opgewekt die rondjes draaiden in een prettige cadans, aangevuld met kale elektronische ritmes en bijgeluiden. De muziek is een speelsere variant op de industriële chansons die Einstürzende Neubauten tegenwoordig maakt, zoals te horen op hun onlangs verschenen album Rampen. De begeleiding stond constant in dienst van de stem van Coutts. Haar afwisseling van spoken word, zang en trompetspel werd nergens overstemd door de geluiden die Moor voortbracht. De zangeres had tijdens het stemmen van de gitaar gelegenheid om foutloos Nederlandse zinnetjes op het publiek los te laten en de zittende mensen aan te moedigen om vooral te dansen. Een van de kinderen in de zaal leverde vervolgens een spontane gastbijdrage met volleerd voetwerk in de ruimte tussen muzikanten en publiek. Er werd ook een gloednieuw nummer voor het eerst live gespeeld, zoals is te horen in deze video: