Shellac heb ik meermaals live gezien sinds de oprichting van de band in 1992. Het Amerikaanse trio heeft Amsterdam meer dan eens bezocht en was in 2002 verantwoordelijk voor de beste editie die ik heb meegemaakt van het Engelse festival All Tomorrow’s Parties. Het vorige Amsterdamse optreden van Shellac had ik overgeslagen omdat ik dacht dat de band me niet meer zou kunnen verrassen. Ook het optreden in Paradiso op vrijdag 20 oktober stond in eerste instantie niet in mijn agenda, tot ik een kaartje cadeau kreeg. Het optreden werd meer dan een nostalgisch weerzien.
De deuren van Paradiso gingen al om 17:30 uur open voor het optreden van Shellac en dat was niet omdat de drie bandleden graag op tijd naar bed wilden. Het uitgebreide programma van Amsterdam Dance Event maakte een latere aanvangstijd onmogelijk. Het vroege tijdstip had zo z’n voordelen. Een bevriende bezoeker uit Groningen kon na het slotakkoord met gemak de trein naar huis halen en voor middernacht terugkeren bij zijn gezin.
Iets na zessen kwam voorprogramma Lifeless Past het podium op. De twee leden van het Haags/Rotterdamse duo stonden ver van elkaar opgesteld. Links een drummer, staand achter drumpads en een bekken, en helemaal rechts de zanger/gitarist. Lifeless Past zal uitgenodigd zijn met Big Black in gedachten. Die eerdere band van Steve Albini was actief in de jaren tachtig en de muziek van de Nederlandse band klinkt alsof het onlangs uit een tijdcapsule is gehaald die midden jaren tachtig was begraven. Beide bands hebben het gebruik van een drumcomputer gemeen. Daarmee houden de vergelijkingen op. Lifeless Past leent loopjes en akkoordenschema’s van new wave bands als Joy Division en The Cure. De drums zijn familie van Doktor Avalanche, de machine die voor de hartslag zorgt bij The Sisters Of Mercy. De nummers zochten hun weg in echobak Paradiso en klonken vanwege de galm alsof ze van heel ver weg kwamen. Na een veelbelovende opening nam het gitaargeluid de overhand en kregen de cyberpunknummers last van eenvormigheid.
Shellac doet niet aan effectbejag. Het geluid van de Amerikanen is afgekloven en teruggebracht tot het noodzakelijke minimum. De nummers op de setlist waren geplukt van alle vijf albums die sinds 1994 zijn verschenen, meestal niet meer dan één nummer per album, aangevuld met Wingwalker van de single Uranus uit 1993 en een selectie nieuwe nummers. Ook de Squirrel Song kwam voorbij met de openingszin This is a sad fuckin’ song, We’ll be lucky if I don’t bust out crying. Steve Albini stond ook zelf een paar keer op het punt om in tranen uit te barsten. Zo had ik hem nog niet eerder gezien. Het eerste nauwelijks ingehouden emotionele moment was bij de aankondiging van Scrappers, een nummer over de door Albini zeer gerespecteerde mensen die in zijn thuisstad Chicago leven van wat anderen weggooien. Albini moest ook even slikken bij de gedachte aan zijn muzikale held Link Wray die op hetzelfde podium van Paradiso heeft gestaan, zoals vereeuwigd op het album Live At The Paradiso. Bassist Bob Weston vertelde warme herinneringen te hebben aan Paradiso omdat hij in 1999 tijdens het festival 20 Jaar The Ex zijn toekomstige vrouw had ontmoet.
Todd Trainer hield nostalgische gevoelens voor zich. Hij zweeg en focuste zich volledig op de drums, vooraan in het midden van het podium gezeten tussen zijn twee bandgenoten. Hij hield zijn partijen extra kaal door met enige regelmaat een van de drumstokken in de lucht te houden terwijl hij de andere fel tegen het strakgespannen vel van de snaredrum sloeg. Het spel van Trainer was afgemeten als het binnenste van een Zwitsers uurwerk. Als Albini tijd nodig had voor het stemmen van zijn gitaar, rustte Trainer uit en vroeg Weston of er nog vragen waren in de zaal. Uit een van zijn antwoorden werd duidelijk dat Shellac een nieuwe album heeft opgenomen, maar dat de uitgave daarvan is uitgesteld omdat de band ontevreden was over de eerste testpersing.
Bij vorige optreden wilde Shellac nog wel eens in de herhaling vallen wat betreft geintjes tijdens het uitvoeren van de nummers, maar op de vliegbewegingen tijdens Wingwalker na bleven herhalingsoefeningen dit keer achterwege. De vele nieuwe nummers klonken net zo bevlogen als op de eerste platen. Hopelijk laat het zesde studioalbum niet lang op zich wachten.
Trouwe OCCII-bezoeker mauri d was ook present in Paradiso en filmde een nummer van Lifeless Past en meerdere van Shellac.