Ága (Milko Lazarov, 2018)

Facebooktwitterpinterestlinkedin

De film Ága draait in de Nederlandse bioscopen terwijl buiten subtropische temperaturen records breken. Ága brengt verkoeling met uitgestrekte sneeuwlandschappen en dikke ijslagen en een verhaal over een wereld die door opwarming van de aarde aan het verdwijnen is.

De camera kijkt aan het begin van Ága onbewogen toe hoe in de verte aan de extreem lage horizon een man met een sledehond rechts in beeld komt en zich over de besneeuwde toendra naar de linkerkant van het brede filmdoek verplaatst. Milko Lazarov bereidt ons met dit shot voor op iets meer dan anderhalf uur slow cinema. De Bulgaarse regisseur past zich aan aan het alledaagse ritme van het bejaarde echtpaar Nanook (Mikhail Aprosimov) en Sedna (Feodosia Ivanova). Hun joert wordt omringd door sneeuw en ijs in een landschap waar verder niemand woont.

De immense witte leegte zal de gemiddelde westerling afschrikken. Nanook en Sedna hebben er geen moeite mee. Zij zijn met weinig tevreden en halen geluk uit de liedjes die ze voor elkaar zingen en de dromen die ze met elkaar delen. Wat ze niet delen zijn de zorgen over hun gezondheid. Het oogverblindende wit van de sneeuw symboliseert de leegte die dreigt in het vergeetachtige brein van Nanook. Sedna verzwijgt de zorgwekkend ogende wond op haar heup. Ze zalft de wond als Nanook eropuit is getrokken om te gaan vissen.

De twee hoofdpersonages zullen het op eigen kracht moeten zien te redden, want de rest van de beschaving is ver weg. Af en toe trekken condenssporen van vliegtuigen strepen door de blauwe lucht. Een enkele keer komt neef Chena (Sergei Egorov) op bezoek. Hij is de enige link met dochter Ága (Galina Tikhonova) met wie het echtpaar heel lang geen contact meer heeft. Ze werkt tegenwoordig bij een diamantmijn, vertelt Chena.

Mikhail Aprosimov in Ága

Ága gaat over een leven dat aan het verdwijnen is. Niet alleen vanwege voortschrijdende ouderdom, maar ook omdat het veranderende klimaat de vertrouwde leefomstandigheden aantast. Rendieren maken geen deel meer uit van de omgeving en vormen dus niet langer meer de basis voor Nanooks broodwinning. Hij ziet af en toe een eenzaam zwervend rendier in de verte, maar dat kan ook een zinsbegoocheling zijn.

Nanook en Sedna verrijken elkaars leven met mythische verhalen en wonderlijke dromen. De dromen dringen het verhaal binnen zonder de film magisch-realistisch te maken. Mogelijke interpretaties worden aan de kijker overgelaten. Als je wilt kun je de naderende raven beschouwen als een slecht voorteken, net als de kadavers van kleine dieren die Nanook tijdens zijn tochten tegenkomt. De hoge rotsen aan de rand van de toendra worden gefilmd alsof het immense reuzen zijn. Ze waken over de laatste twee bewoners van het sneeuwlandschap. Sedna ziet in de rotsen de figuren van een vader, een moeder en hun dochter en beschouwt ze als symbool van eeuwige familiebanden.

Feodosia Ivanova in Ága

Het landschap overheerst ook in het indrukwekkende slotbeeld van de diepe mijngroeve. Het beeld is een extreme uitvergroting van het gat dat Nanook eerder in de film met een pikhouweel slaat in het ijs. In plaats van deel uit te maken van de natuur verdwijnt de mens hier in het immense gat in de aarde dat met behulp van machines is gegraven. De melancholische muziek van Mahlers vijfde symfonie intensiveert de realisatie dat er onder onze ogen iets waardevols verloren is gegaan.

8/10

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *