Turist (Ruben Östlund, 2014)

Facebooktwitterpinterestlinkedin

turist

Het smetteloze skiresort in Turist wekt de schijn van beschaving. Het verblindend witte landschap oogt opgeruimd en schoon. Lawines worden kunstmatig opgeroepen en in goede banen geleid door middel van ontploffingen. De meeste toeristen proberen in het steriele hotel hun instincten en opgekropte emoties onder controle te houden. Dat blijkt een zware opdracht voor de Zweedse vader Tomas (Johannes Kuhnke).

Tomas rent in paniek weg wanneer tijdens de lunch met zijn gezin een gecontroleerde lawine rechtstreeks op het zonovergoten terras lijkt af te komen. Hij laat zijn vrouw Ebba (Lisa Loven Kongsli) en de twee jonge kinderen aan hun lot over. Het overlevingsinstinct levert hem niet bepaald een heldenrol op. Als Ebba het gedrag van haar man ‘s avonds ter sprake brengt, tijdens een etentje met landgenoot Charlotte (Karin Myrenberg) en haar scharrel, voelt Tomas zich in zijn mannelijkheid aangetast. Hij weigert uit schaamte mee te gaan in haar visie op de gebeurtenis. Het echtpaar heeft de hele verdere vakantie grote moeite om weer nader tot elkaar te komen, tot grote ongerustheid van de twee kinderen. Zij denken dat het huwelijk van hun ouders elk moment definitief kan ontploffen.

Andere personages hebben minder moeite met het toelaten van hun primaire behoeftes. Charlotte volgt haar primitieve instincten door in haar eentje op vakantie te gaan en met goedkeuring van haar echtgenoot achter elke beschikbare man aan te gaan. In de hotelkamer naast Tomas en Ebba logeert de eveneens Zweedse Mats (Kristofer Hivju) met zijn wel heel erg jonge vriendin Fanni (Fanni Metelius). Mats uit zijn mannelijkheid door een grote rode Vikingbaard te dragen en aan extreme sport te doen. Tomas belandt tijdens een van de vele crisismomenten tussen mannen die ’s avonds met ontbloot bovenlijf door de sneeuw naar de après-skihut rennen waar ze luid schreeuwend hun dronken kameraadschap vieren.

De geheimzinnige schoonmaker (Johannes Moustos) slaat al die ontheemde en losgeslagen toeristen in het hotel zwijgend gade. Hij heeft dezelfde rol als het naamloze zwijgzame personage dat in de televisieserie Dekalog van Krzysztof Kieślowski de personages observeert.

Ik las op IMDb.com dat regisseur Ruben Östlund zich voor zijn film heeft laten inspireren door YouTube, een onuitputtelijke bron als je op zoek bent naar visuele voorbeelden van zwakte en onvermogen. Hij laat Tomas op de verlaten hotelgang janken zoals de man in het filmpje met de titel Best Cry Ever en baseert een hele scène op een filmpje over een idiote Spaanse buschauffeur. Van het incident met de lawine moet ook ergens op YouTube een voorbeeld rondzwerven, maar die heb ik zelf nog niet kunnen vinden. Östlund ging zelf ook viral met een opname waarop hij in huilen uitbarst als hij hoort dat zijn film geen Oscarnominatie krijgt. Wie Turist heeft gezien weet dat deze huilbui in scène is gezet en als promotiestunt is bedoeld.

turist2

De regisseur weet het realisme uit de bestaande videofilmpjes te behouden in de reconstructies. Slechts één scène is niet zo perfect. Östlund was blijkbaar ontevreden over het ritme van een dialoog tussen Tomas en Ebba bij de deur van hun hotelkamer. Het is de eerste keer dat ze elkaar in de ogen kijken na de dramatische gebeurtenis eerder op de dag. De dialoog is statisch en in een enkel shot gedraaid. Östlund kon tijdens de postproductie dus niet met hulp van extra shots in de montage het ritme van het gesprek aanpassen. Terugreizen naar het skiresort was geen optie en dus heeft hij op digitale wijze ingegrepen om meer twijfel en ongemak aan het acteren toe te voegen. Als je goed kijkt zie je dat het beeld vertraagt tijdens de momenten waarop de twee acteurs even zwijgen. Het gebeurt zo opvallend dat ik eerst even dacht dat er een probleem was met de projectie. Het is slechts een kleine smet op een verder prima film.

Tot slot nog een opmerking over de scènes met het gezin in de mist tegen het einde van de film. [Spoiler alert!]. Het lijkt er verdacht veel op dat vader en moeder alle problemen proberen op te lossen door de redding in scène te zetten. Tomas en Ebba bedenken een ritueel en cultiveren de heldenrol van pa om de kinderen het gevoel geven dat hij best wel doortastend en dapper kan zijn als het nodig is.

8/10

2 thoughts on “Turist (Ruben Östlund, 2014)

  1. Zelf vond ik de film erg tegenvallen en haalde iets heel anders uit die scene in de sneeuw zonder zicht. Wel interessant om te lezen dat de regisseur Youtube films heeft nagespeeld, dat wist ik niet.

Laat een antwoord achter aan De Protagonisten (m) Reactie annuleren

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *