Het Frans label ED Distribution verzamelde vorige jaar de speelfilms Lillian en Thirteen plus zeven korte films van regisseur David Williams. Het kleine juweeltje Thirteen is een verraderlijk eenvoudig ogende film met een verrassend vertelperspectief.
Vlak na de viering van haar dertiende verjaardag loopt Nina (Nina Dickens) weg van huis en is ze een paar dagen spoorloos, tot grote ongerustheid van adoptiemoeder Lillian (Lillian Folley). De verjaardag, het weglopen, droombeelden, en commentaar van vrienden en kennissen over het motief voor Nina’s afwezigheid, worden door David D. Williams schijnbaar losjes associatief vermengd met de locaties en mensen die het meisje tijdens haar korte afwezigheid tegenkomt. De onafhankelijke Amerikaanse filmmaker bouwt het portret van tiener Nina in Thirteen op met losse penseelstreken, zoals de schilder dat in de film vanachter zijn ezel doet. Niet verwonderlijk, want voordat Williams films ging maken, was hij zelf schilder. Hij maakt eerst schetsen van gebeurtenissen voordat hij ze later in de film verder uitwerkt, zonder daarbij het zicht op de grote lijnen kwijt te raken. De voice-over van Lillian brengt eenheid aan in de fragmentarische structuur.
We zien de handelingen van centraal personage Nina geïnterpreteerd en becommentarieerd door haar moeder. Met Lillian hebben we al kennis kunnen maken in de gelijknamige eerste speelfilm van David Williams. In die film uit 1993 vertelt de grijzende zwarte vrouw hoe ze dagelijks zorgt voor inwonende bedlegerige bejaarden en pleegkinderen. Haar voice-over spreekt dezelfde directe, naïeve taal als Sissy Spacek en Linda Manz in respectievelijk Badlands (1973) en Days Of Heaven (1978) van Terence Mallick. Spacek en Manz beleven hun avonturen in weidse Amerikaanse landschappen. Lillian komt de deur zelden uit. Haar landschap beperkt zich tot de woonkamer, slaapkamers, de gang en de trap. Het huis van de vrouw is een veilige haven, een warm nest voor de kinderen en voor de bejaarden een plek om vredig te sterven. De godvruchtige vrouw weet zich verbaal prima te weren tegen eventuele dreiging van buitenaf. Zo’n zelfverzekerde moeder brengt een sterke dochter voort en in Thirteen toont Nina dan ook haar onwrikbare eigen willetje.
Nina balanceert tussen kindertijd en volwassenheid en is zich bewust geworden van haar eigen verantwoordelijkheden in het leven. Ze is bang over hoe het verder moet als ze er alleen voor komt te staan. Ze overwint de verlatingsangst door na terugkomst te werken aan een gezonde financiële basis. Het meisje denkt dat mensen pas echt onafhankelijk zijn als ze een eigen auto bezitten en het grootste deel van de film zien we haar hard werken om die droom te verwezenlijken. Dat ze daarbij soms te voortvarend en eigenwijs te werk gaat, geeft het verhaal een prettige humorvolle toon. De charme van Thirteen komt voort uit de natuurlijke uitstraling van de protagonist en de andere acterende buren van de regisseur, stuk voor stuk onervaren non-professionals.
9/10