The Telephone Book (Nelson Lyon, 1971)

Facebooktwitterpinterestlinkedin

telephonebook

The Telephone Book had de geschiedenisboeken in kunnen gaan als een cultfilm met een bijrolletje voor Andy Warhol. Zover is het nooit gekomen, tot groot verdriet van de producer. Merv Bloch had gezien zijn CV beter moeten weten. Hij kan terugkijken op een indrukwekkende carrière als bedenker van talloze reclamecampagnes voor Amerikaanse speelfilms. De Film Society Lincoln Center weidde een paar jaar geleden een hele avond aan trailers die hij maakte.

Bloch heeft in zijn carrière slechts één keer een eigen film aan de man proberen te brengen, maar het verschil tussen een film verkopen en een film produceren bleek iets te groot. The Telephone Book werd een grote flop. De producer vindt het echter nog steeds meesterwerk en ziet zich in zijn mening gesteund door de mensen achter Vinegar Syndrome. The Telephone Book is volgens de overlevering ook een van Steve Martins favoriete films uit de jaren zeventig. Voor wat dat waard is. Vinegar Syndrome promoot de recente Amerikaanse DVD/Blu-ray-uitgave als one of the greatest cult films you’ve probably never heard of. De gewekte nieuwsgierigheid wordt niet geheel waargemaakt.

Ik begrijp goed waarom de recensies indertijd grotendeels vernietigend waren en het publiek massaal vroegtijdig de zaal verliet. The Telephone Book is een sekskomedie met artistieke pretenties, maar de plompe poging tot humor leidt nooit tot een lach. Ook Graucho Marx vertrok tijdens een privévoorstelling geen spier, volgens Merv Bloch in zijn audiocommentaar. De enige mogelijke lach is een onderdrukt gegeneerd gegrinnik.

De film gaat over de verveelde vrijgevochten jongedame Alice (Sarah Kennedy) die opgewonden raakt van de meest obscene beller uit Manhattan. Hij noemt zichzelf John Smith. Alice wil haar seksuele wonderland verder verkennen en gaat met hulp van het telefoonboek op zoek naar het adres van Smith. Tijdens haar zoektocht ontmoet ze onappetijtelijke perverselingen van divers pluimage. Tussen de bedrijven door spreken een paar anonieme mannen van middelbare leeftijd en slechts één naamloze vrouw rechtstreeks in de camera over hun afwijkende voorkeuren.

De hele onderneming wekt de indruk dat de seksuele revolutie Woodstock ver achter zich heeft gelaten en is aanbeland in Altamont. Of is de film juist een lofzang op de seksuele bevrijding? Het is me niet echt duidelijk. Lezers van Hitweek en Aloha zullen zich er best mee vermaken. Anderen zullen moeite hebben met het heliumstemmetje van de debuterende blonde Sarah Kennedy, de continuïteitsfouten, het excessief acteren van de mannelijke tegenspelers en de monoloog van John Smith die de helft van de filmtijd in beslag lijkt te nemen zonder dat hij zijn varkensmasker afzet. Door de bocht genomen is The Telephone Book een grindhouseversie van Theo van Goghs 06 uit 1994.

telephonebook2

De verhalen over The Telephone Book zijn interessanter dan de film zelf. Wat dat betreft is het audiocommentaar op de recente Amerikaanse uitgave zeer welkom. Zo leren we dat onder meer actrices Diane Keaton en Sue Lyon (Lolita) in de running waren voor de hoofdrol, maar daarvan afzagen na grondige studie van het scenario. Bloch probeerde niemand minder dan Raoul Coutard te strikken, maar de bekendste cameraman uit de nouvelle vague kreeg geen werkvergunning. Cameraman Leon Perera was tweede keuze, maar die kwijt zich gelukkig behoorlijk van zijn taak. De zwart-wit gedraaide film bevat voldoende stills om in te lijsten en aan de muur te hangen.

Perera had vervolgens geen noemenswaardige filmcarrière, wat geldt voor de meeste medewerkers aan deze film. Actrice Jill Clayburgh – onherkenbaar achter een slaapmasker – is wat dat betreft een van de weinige uitzonderingen. De minst fortuinlijke medewerker was onervaren regisseur Nelson Lyon. Toen hij vorig jaar op 73-jarige leeftijd overleed, werd in de overlijdensberichten in de Amerikaanse kranten voornamelijk gesproken over zijn betrokkenheid bij de dodelijk overdosis van komiek John Belushi in 1982. De affaire tekende de rest van zijn leven.

De blootste scène van The Telephone Book lijkt erg op een bekende platenhoes van Jimi Hendrix. Tussen de dartele dames zitten een paar vaste klanten uit de scene rondom Andy Warhol, zoals model Ultra Violet, gewapend met een zweep en extreem lange tong. Producer Merv Bloch had als stunt een cameo bedacht voor de beroemde kunstenaar. Bedoeld als een onverwachts intermezzo werd Warhol gefilmd als toeschouwer, inclusief popcorn in de hand. De scène zette de volledig film stil en aangezien het tempo van The Telephone Book over de gehele linie traag is, werd tijdens de montage besloten het intermezzo te schrappen. Te laat bedacht Bloch zich dat Warhols aanwezigheid de beste reclame voor de film had kunnen zijn. Tot overmaat van ramp raakte het fragment zoek en zijn er alleen een paar stills van overgebleven, zoals deze.

De enige manier waarop de producer 40 jaar na dato zijn interessante mislukking alsnog breder in de belangstelling zou kunnen krijgen is door te beweren dat Stanley Kubrick door de film is geïnspireerd. Bloch ontmoette Kubrick voor het eerst toen de grote regisseur zijn tweede speelfilm Killer’s Kiss (1955) opnam in zijn straat. De tweede ontmoeting was tijdens een bespreking voor de reclamecampagne voor 2001: A Space Odyssee. Kubrick wist dus wie Bloch was en zou The Telephone Book gezien kunnen hebben. Personages die net als John Smith tijdens compromitterende momenten een masker dragen keren kortstondig terug in The Shining (1981) (de man in het hondenpak) en tijdens een lange scène in Eyes Wide Shut (1999). Producer Bloch kan alsnog een geloofwaardig verhaal verzinnen over Kubricks vermeende inspiratie. Reclame maken is een kwestie van creatief de feiten verdraaien. Heel soms kom je daar mee weg.

4/10