De backpackerfilm is een subgenre van de roadmovie waarin personages het gejaagde moderne leven tijdelijk verruilen voor bezinning in de weidse natuur. Op moment van schrijven draait The Salt Path (2024) in de bioscoop en vanaf vandaag is de Nederlandse representant The North online beschikbaar.
De stelling dat een speelfilm een documentaire is van zijn eigen maakproces geldt zeker voor The North, de tweede roadmovie van regisseur Bart Schrijver. The North is het verslag van een voettocht van 600 kilometer door de Schotse Hooglanden, ondernomen door de twee oude vrienden Chris (Bart Harder) en Lluis (Carles Pulido). De jongemannen zijn een maand onderweg, via de West Highland Way tot aan Fort William en daarna de ongemarkeerde Cape Wrath Trail volgend tot aan de vuurtoren van Cape Wrath, het noordwestelijkste punt van het Britse vasteland. De reis is voor Nederlander Chris en Spanjaard Lluis het eerste samenzijn sinds tien jaar. Chris heeft onlangs met zijn partner een eigen huis betrokken en is onmisbaar is op kantoor. Van Lluis weten we alleen dat hij is gestopt met het maken van bruiloftsfilms.
The North is geen film die drijft op dialogen. De twee wandelaars zijn minder spraakzaam dan bijvoorbeeld de twee kampeerders in Old Joy (Kelly Reichardt, 2006). In die film blijkt uit gesprekken dat de oude vrienden uit elkaar zijn gegroeid en hun trip waarschijnlijk het begin is van het einde van hun vriendschap. Dialoog wordt in The North tot een minimum beperkt. Pas vanaf Fort William ontstaat de eerste wrevel, wanneer Lluis een rustpauze wil inlassen terwijl Chris op schema wil blijven. The North kent geen grote conflicten. Er is niet een allesbepalende dramatische gebeurtenis zoals in backpackerfilm The Loneliest Planet (Julia Loktev, 2011) waarin de tweede helft van de reis gelopen wordt in de schaduw van een pijnlijke misstap door een van de twee reizigers. De wendingen in The North zijn van bescheiden aard; de toenemende spanning tussen Chris en Lluis komt voort uit een onverwachte opmerking en een toevallig opgevangen gesprek.
Het is tekenend voor de relatie tussen Chris en Lluis dat ze pas meer over elkaar (en zichzelf) te weten komen door toedoen van ontmoetingen met andere reizigers. De zin van hun onderneming wordt niet door de hoofdpersonages zelf verwoord, maar door oudere en wereldwijze passanten.
Tijdens de scènes waarin lange tijd zwijgend over heuvels en door de enkele regenbui wordt gebanjerd, neigt The North naar slow cinema. De film neemt rustig de tijd, want de reis is immers lang. De leegte wordt gelukkig niet opgevuld met filmmuziek. In plaats daarvan bepaalt sounddesign op subliminale wijze mede de stemming. Je kunt de heuvels en bergen bijkans horen ademen.
The North is in sequence opgenomen met een kleine crew die een hele maand met de twee acteurs is meegereisd. De weersomstandigheden en het landschap waren mede bepalend voor het verloop van het verhaal. Bart Harder en Carles Pulido moesten daadwerkelijk elke heuvel beklimmen, elk moeras passeren, zich laten bijten door duizenden muggen en ’s nachts tijdens een storm hun tentje opzetten op een kale heuvel in niemandsland. Hun vermoeidheid aan het einde van een lange dag klimmen en dalen hoefde niet geacteerd te worden. De natuurlijke acteerstijl loopt vloeiend over in de scènes die wel in het script staan. De woordloze ontlading aan het einde van de reis is er een van mensen die in het echt dertig dagen onafgebroken onderweg zijn geweest. De geleerde levenslessen worden niet uitgesproken of uitgelegd. De oplettende kijker mag zelf conclusies trekken.
Het ruwe Schotse landschap speelt in alle pracht misschien wel de belangrijkste hoofdrol in The North. Wat dat betreft moet je de film eigenlijk geprojecteerd zien op een bioscoopdoek of op het grootste beeldscherm dat je thuis kunt vinden. The North is vanaf vandaag on demand te bekijken via Tuesday Film. Een documentaire over het maken van de film staat ook op YouTube.