Laila’s Birthday (Rashid Masharawi, 2008)

Facebooktwitterpinterestlinkedin

Laila’s Birthday

Laila’s Birthday volgt een dag uit het leven in Ramallah van de tot taxichauffeur gedegradeerde rechter Abu Laila (Mohamed Bakri). De titel verwijst naar de verjaardag van zijn zevenjarige dochtertje, die dus de dubbele naam Laila Laila draagt. Abu’s werkdag zit boordevol incidenten. Het is maar de vraag of hij op tijd, en met een cadeautje, ’s avonds thuis terug weet te komen.

De obstakels op Abu’s weg gaan van klein naar iets groter. Het grootste obstakel is Abu zelf. De rechter/chauffeur is nogal strikt in het naleven van regeltjes. Hij weigert mensen te vervoeren die de autogordel niet omdoen. Een sigaret opsteken is uit den boze. Zijn taxi is verboden voor wapendragers en ritjes naar een van de controleposten worden door hem niet geaccepteerd. Naast deze begrijpelijke redenen weigert de oude Abu ook ritjes om onduidelijke redenen. Vroeg in de ochtend gaat een jong stelletje achter in zijn wagen zitten, omdat ze ongestoord, en zonder reisdoel, met elkaar willen praten. Kletsen in de taxi is goedkoper dan met elkaar chatten vanuit het internetcafé, is hun redenering. Abu wil er niets van weten en houdt de taxi op de rem. Het duurt even in de korte speelfilm voordat de voorvallen enige substantie krijgen. Grote katalysator vormt een mobiele telefoon die per ongeluk door een klant is achtergelaten. Vanaf de vondst van dit dagelijkse voorwerp stapelen de problemen zich op en worden de gevolgen van de politieke crisis tastbaar.

Een van de grootste gevaren in het dagelijkse leven van een Palestijn zijn de bommen en granaten. Het is tijdens een hevige ontploffing dat de film boven zichzelf uitstijgt, zowel technisch als inhoudelijk. In een lange, vrijwel ononderbroken shot rent de camera met Abu mee naar de plek waar zojuist een explosie een personenauto heeft vernietigd. De consternatie rondom Abu is omvangrijk. Een ezel is vanwege de klap omhoog getrokken door de lading op de kar dat het beest voortzeult. Op de achtergrond snellen mensen naar het brandende wrak. Een ziekenwagen rijdt bijna de hoofdpersoon aan. De heftige gebeurtenis heeft verder geen nadelige consequenties voor de hoofdpersoon. Ongeschonden vervolgt Abu zijn tocht langs de volgende reeks probleempjes. Het leven in Ramallah valt eigenlijk best wel mee.

Bij verhalen uit het Midden-Oosten die zich voornamelijk binnen het interieur van een auto afspelen moet ik automatisch denken aan het werk van Abbas Kiarostami, in het bijzonder de taxi-interviews in Ten (2002). Net als in Kiarostami’s A Taste Of Cherry (1997) wordt in Laila’s Birthday tijdens een zwerftocht het persoonlijke relaas van de hoofdpersoon en passant gekoppeld aan de maatschappelijke problemen in een moderne Arabische stad. Laila’s Birthday blijft kwalitatief ver achter op Kiarostami. De film sleept de crisis er te nadrukkelijk en vooral te geforceerd met de haren bij, wat het schematische scenario niet bepaald helpt. Voor een komedie hebben de spelers te weinig de lach aan hun kont hangen. De ironie ligt er te dik op. Het acteren is onbeholpen. Acteurs wachten braaf tot de ander is uitgesproken voordat ze zelf weer wat zeggen. Ook hoofdrolspeler Mohamed Bakri is weinig expressief. Hij laat het acteren voornamelijk over aan zijn loszittende bovenlip.


Laila’s Birthday is de tweede keer dit jaar dat ik een film digitaal in de bioscoop geprojecteerd zie (de ander was O’Horten in de Uitkijk). In beide gevallen viel het me op dat het beeld weliswaar reuze scherp is, maar ook nogal gelig en groenig van kleur. De bewegingen van mensen en voertuigen is lichtelijk hortend en zelden geheel vloeiend. Digitale projectie is dus verre van perfect. In het geval van Laila’s Birthday is er daarnaast sprake van vreemd geluidsprobleem. Als Abu zijn eerste klant oppikt valt voor een minuut de dialoogtrack uit – we zien de monden bewegen en er is ondertiteling, maar we horen niemand praten. Later in de film gebeurt dit nog een keer. Bij navraag bleek de fout in de film te zitten. Heeft de postproductie liggen slapen?