Knowing (Alex Proyas, 2009)

Facebooktwitterpinterestlinkedin

knowing

De mensheid heeft veel te danken aan het christendom: de kruistochten, de Spaanse inquisitie, de Da Vinci Code en sinds vorige week ook Alex Proyas’ Knowing. Eert uw profeten, is de voornaamste boodschap van deze film. De profeet heet deze keer Lucinda (Lara Robinson). Zonder dat haar omgeving het doorheeft krijgt zij in 1959 een lange reeks codes toegefluisterd door fluisterwezens van een verre planeet. Ze weet de schooldirectie over te halen tot een project waarbij leerlingen toekomstwensen in een tijdcapsule mogen stoppen. Na vijftig jaar wordt de capsule tijdens een feestelijke ceremonie geopend en worden de enveloppen uitgedeeld aan een nieuwe generatie leerlingen. Lucinda’s gecodeerde profetieën komen in handen van Caleb Koestler (Chandler Canterbury), het zoontje van weduwe John Koestler (Nicolas Cage).

Het komt goed uit dat John een slapeloze docent is aan de Massachusetts Institute Of Technology. Hij heeft slechts een enkele lange nacht nodig om te ontdekken dat de ingefluisterde codes de data weergeven van alle rampen tussen 1959 en 2009, inclusief het aantal mensen dat daar het leven bij laat. De drie data aan het eind van de reeks verwijzen naar rampen in de zeer nabije toekomst. Na de recente dood van zijn vrouw was John in de volle overtuiging dat het leven een zinloze aaneenschakeling is van toevalligheden, maar dankzij de fluisterwezens gelooft hij weer in voorbestemming. John zet geen stap meer in de collegezaal en stopt al zijn energie in het voorkomen van aanstaande rampspoed. Waarom buitenaardse intelligentie een dergelijke ingewikkelde methode kiest om John te bereiken, is mij een raadsel. Vermoedelijk kweken de fluisterwezens een ras van fanatieke puzzelaars met een getallentic. Enkel voor wiskundeknobbels en sudokuspecialisten lijkt redding nabij.

Ik waardeer de somberheid van Knowing. Een Hollywood happy end is niet verzekerd en dat juich ik altijd toe. De toekomstwerelden van regisseur Alex Proyas zijn vaker stemmig donker. Je bent bij hem nooit zeker of de held het verhaal zal overleven. Proyas liet met Dark City (1998) zien goed te zijn in het creëren van een wereld waarin de mensheid wordt gestuurd door krachten van buitenaf en geen sterveling het voor het zeggen heeft. Determinisme is de drijvende kracht achter Knowing. Het is jammer dat de regisseur afhankelijk is van digitale effecten die er wat al te veel uitzien als digitale effecten. De filmmakers proberen, net als in de spectaculaire scènes in Children Of Men, de futuristische actie zo enerverend realistisch mogelijk te verbeelden door binnen een onafgebroken take flink met de camera te wiebelen, maar het vuur uit exploderende vliegtuigmotoren en de vlammen uit de huid van een rennende eland komen overduidelijk uit de computer.

Volgelingen van wetenschapsfantast Erich von Däniken zijn op vertrouwd terrein bij Knowing. Inderdaad, de goden waren kosmonauten. Toch zijn de Bijbelkenners nog meer in het voordeel, zeker als zij parate kennis hebben van 1 Korintiërs en het boek Ezechiël. Het einde der tijden is nabij, de ark van Noach kan gevuld worden en de nieuwe Adam & Eva dartelen in het Paradijs. Knowing heeft twee eindes: een positief einde voor Christenen en een negatief einde voor de overige kijkers.