Inherent Vice (Paul Thomas Anderson, 2014)

Facebooktwitterpinterestlinkedin

inherent_vice2

Komedies van regisseur Paul Thomas Anderson gaan over alleenstaande mannen en de manier waarop ze het hoofd proberen te bieden aan de chaos in hun leven. Barry Egan (Adam Sandler) komt in Punch-Drunk Love (2002) een heel eind dankzij airmiles en de harmonie die hij vindt bij zijn vrouwelijke spiegelbeeld Lena Leonard (Emily Watson). Hippiedetective Doc (Joaquin Phoenix) heeft in Inherent Vice veel minder kans van slagen omdat hij te veel jointjes rookt. Hij raakt het spoor bijster omdat de wietmist in zijn hoofd het zicht op een oplossing ontneemt.

Doc ligt aan het begin van de film te luieren in zijn kamer aan het strand van zonovergoten Los Angeles wanneer hij onverwacht bezoek krijgt van zijn ex-vriendin Shasta (Katherine Waterston). Ze vraagt hem op zoek te gaan naar haar oudere minnaar, de vermogende grootgrondbezitter Michael Z. Wolfmann (Eric Roberts). Diens vrouw en haar minnaar hebben hem vermoedelijk ontvoerd en in een gesticht verstopt. Gewapend met een potlood en een aantekenboekje rijdt Doc de rest van de film dwars door de stad op zoek naar mogelijke aanwijzingen. Zijn onderzoek wordt gedwarsboomd door zijn tegenpool, de hippiehater en luitenant detective Christian F. ‘Bigfoot’ Bjornsen (Josh Brolin).

Inherent Vice is een verfilming van de gelijknamige roman van Thomas Pynchon. Kenners van zijn experimentele boeken weten dat je van Pynchon geen coherent verhaal kunt verwachten. De verwarring begint al bij de verteller. Het verhaal van Doc wordt ingeleid en van commentaar voorzien door het mysterieuze hippiemeisje Sortilège (folkzangeres Joanna Newsom). Ze weet meer over de protagonist dan ze in werkelijkheid zou kunnen weten. Ze komt een paar keer in beeld en kan zomaar in een scène in het niets verdwijnen. Het ene moment zit ze vooraan in beeld naast Doc in de auto en het andere moment, wanneer Doc prominent in beeld is, bevindt ze zich niet langer meer in het rijdende voertuig en is haar stoel plotseling leeg. Waarschijnlijk bestaat Sortilège slechts als een stemmetje in Docs hoofd.

De privédetective raakt de weg kwijt in lange dialogen en verwarrende subplots en is uiteindelijk meer op zoek naar de opeens eveneens spoorloos verdwenen Shasta dan naar Wolfmann. Het is vrij snel duidelijk dat het weinig zin heeft om de informatie op te nemen die in de dialogen wordt gedeeld, want elk nieuw feit laat de voorgaande plotdraad los en vergroot de chaos. Ook buiten het hoofd van Doc wordt de mist steeds dikker. Zijn odyssee leidt nergens naartoe. De film dobbert als een boot zonder zeilen op een stormachtige oceaan. Wat blijft er nog over als de dialogen er eigenlijk niet toe doen?

inherent_vice

Inherent Vice heeft een lekkere soundtrack (Can!) en een paar (te) kleine rolletjes voor gewaardeerde character actors (Benicio Del Toro!). De analoog opgenomen film en ziet eruit alsof hij gemaakt is in 1970, het begin van een van de beste periodes uit de Amerikaanse filmgeschiedenis toen jonge filmmakers korte tijd carte blanche hadden en voorzichtig mochten experimenteren. Paul Thomas Anderson weet het idioom en de beelden uit die periode zo goed te reproduceren dat je bijna zou denken dat hij samen met cast en crew terug in de tijd is gereisd. De film zou een verloren gewaande film van Robert Altman kunnen zijn of een uitgebreide voorstudie van The Long Goodbye (1973). Anderson is een fan van Altman. De reconstructie van Michelangelo’s Laatste Avondmaal in een scène met stoorzender Owen Wilson is een directe verwijzing naar een vergelijkbare scène in Altmans M*A*S*H (1972) die op zijn beurt is geïnspireerd door Viridiana van Luis Buñuel uit 1961.

De meest memorabele scène is een door meerdere recensenten geprezen lang intiem samenzijn van Phoenix en Waterston. Opmerkelijk genoeg betreft het een sterk, intens geacteerd ernstig moment in wat verder een komisch bedoelde film is. De humoristische scènes bevallen me veel minder. De typische stonerhumor is alleen leuk voor wie het gewend is dagelijks in verhoogde staat van bedwelming te verkeren. Kijken naar Inherent Vice zonder joint tussen je tanden is als kijken naar een film in 3D zonder bijbehorende bril.

6/10

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *