Het grote zwijgen in Boven Is Het Stil en Kid

Facebooktwitterpinterestlinkedin
Boven Is Het Stil

Boven Is Het Stil

Een ware boer is een man van weinig woorden. Ook op de boerderijen in Boven Is Het Stil en Kid wordt verantwoord agrarisch gezwegen.

Koeienhouder Helmer (Jeroen Willems) leeft in Boven Is Het Stil (Nanouk Leopold, 2013) samen met zijn bedlegerige vader (de Vlaamse acteur Henri Garcin, sinds zijn rol in Alex van Warmerdams Abel een geliefde lastige vader in de Nederlandse film). De hobbyschapen hebben in hun stal meer dialoog dan de twee mannen in de halfduistere slaapkamer van pa. De dagelijkse omarming van vader en zoon is geen uiting van genegenheid, maar praktische noodzaak omdat de oude man niet op eigen kracht kan opstaan. Helmer heeft hem verhuisd naar de bovenkamer. Daar is slechts uitzicht op een kale boom waar af en toe een ekster op een tak uitrust.

Het blijft lang onduidelijk waarom de relatie tussen zoon en vader zo stug is, de boer zo’n teruggetrokken bestaan leidt en waarom hij zich meestal verstopt wanneer melkrijder Johan (Wim Opbrouck) het erf opdraait. Helmer laat weinig los en dus moeten we hem leren kennen aan de hand van zijn verrichtingen, een naakte blik in de spiegel en een ongemakkelijke stap achteruit wanneer hij toch gedwongen wordt met Johan enkele woorden te wisselen.

De vorig jaar overleden acteur Jeroen Willems is terecht in andere recensies geprezen voor zijn ingehouden acteren. Zijn prestatie wordt versterkt door een cameralens die dicht op zijn huid zit. Elke nuance in zijn spel wordt haarscherp vastgelegd. De beweeglijke camera laat hem niet los en houdt hem gevangen in het kader. Op deze manier wordt benadrukt hoe de zoon net zo opgesloten leeft als zijn vader.

Kid

Kid

Boven Is Het Stil is een Nederlandstalige film met Nederlandse ondertiteling. Zoiets zou je eerder verwachten bij een Vlaamse film, omdat het voor Nederland publiek anders lastig is de acteurs te verstaan. Bij Kid (2012) van de Belgische regisseuse Fien Troch blijven ondertitels bewust achterwege. We ervaren de wereld door de ogen en oren van het jonge titelpersonage. Net als hij vangen we vaak slechts flarden op van de gesprekken tussen volwassenen en kunnen we enkel raden wat er in de volwassenenwereld gaande is. Kid is nog te jong om te bevatten waarom zijn alleenstaande moeder zich zo ongelukkig voelt op haar varkenshouderij.

Vaak aanschouwt de camera gebeurtenissen onbeweeglijk vanaf het statief. Beeld en geluid creëren een afstand tussen kind en ouder. Uiteindelijk werkt de gekozen vorm in het nadeel van de film, want ook de kijker wordt te veel op afstand gehouden. De camera gaat pas op de schouder wanneer kleine Kid door een nabij bos wandelt, niet om zijn verhaal documentair realistisch te maken, maar om het een dromerige magie mee te geven zoals in films van Terrence Malicks. Door de te grote afstandelijkheid weet Kid nauwelijks gevoelens los te weken, ondanks het vaak spontane, naturelle spel van de kinderen, met Bent Simons als Kid voorop.

Boven Is Het Stil 8/10 | Kid 6/10

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *