Copeland (links) na afloop van haar optreden in het Muziekgebouw

Concerten in het kader van The Rest is Noise vallen in de categorie duistere praktijken. In de kleine bovenzaal van Muziekgebouw aan ’t IJ wordt nauwelijks licht toegelaten. Hier wordt muziek geproduceerd door muzikanten die liever niet gezien willen worden.

Onder twee naast elkaar geprojecteerde video’s zijn met moeite de schaduwen te ontwaren van twee jonge mannen achter mengpanelen. Ze noemen zichzelf Dalhous. De eenvoudige elektronische akkoorden uit hun onzichtbare kastjes wisselen elkaar in vredige harmonie af. Er is geen wanklank te bespeuren. Aan het begin van het optreden wordt de scherpe rand in het geluid veroorzaakt door speakers die ruisend resoneren omdat ze gebukt gaan onder lage bastonen. Pas in de tweede helft van de aangename set worden de combinaties van toegankelijke akkoorden en eenvoudige, herhaalde intervallen in meer dan drie lagen op elkaar gestapeld en mengen computergestuurde drumpatronen zich onrustig tikkend en kloppend in het spel.

Dalhous ruimt op na optreden in het Muziekgebouw

Thuis draai ik dit soort muziek terwijl ik werk of wanneer ik me in horizontale positie op de bank bevind. Het is even wennen om Dalhous rechtop staand te ondergaan. Het enige houvast dat ik heb in de gebrekkig verlichte ruimte zijn de vervormde en verkleurde videobeelden achter het Schotse duo waarop zwijgende pratende hoofden en vage fragmenten uit documentaires elkaar aflossen. Als de ritmes zich meer laten horen wordt de muziek spannender en is het makkelijker om mijn evenwicht te bewaren. Het optreden voegt weinig toe aan de platen die ik van Dalhous in de kast heb staan. Live beperkt de meerwaarde zich tot het volume dat luider staat afgesteld dan bij mij thuis mogelijk is.

Tweede act Copeland begint met een valse start. De kleine Inga Copeland, gekleed in een zwart T-shirt van Adidas, legt de naald op een single en een tweede naald op een lp, zet de schuiven van haar mengpaneel open en wordt geconfronteerd met een bromtoon die duidelijk niet gepland is. Als twee technici van het Muziekgebouw na een kleine tien minuten het euvel hebben verholpen kan het optreden pas echt beginnen. Veel is er niet te zien. De belangrijkste lichtbron is een kleine leeslampje boven de mengtafel omringd door verschillende gekleurde lichtjes uit de platenspelers en de cd-spelers. Copeland gebruikt het lampje van haar mobiele telefoon wanneer ze het toetsenbord aan de zijkant bespeelt. Aan weerszijden van het podium belichten twee groene lampen alles behalve de muzikant. Ze beschijnen het plafond en proberen enkele keren het publiek te verblinden. Achter de voeten van Copeland knippert meerdere malen een agressieve stroboscoop. Lichtstrepen blijven als vlekken achter op het netvlies.

Copeland

Copeland is live interessanter dan Dalhous. Ze is dj en muzikant tegelijk en constant in beweging. Voor zover te zien mixt ze lp’s met cd’s en creëert ze een collage van drumtracks, geluiden, dubeffecten en elkaar schijnbaar willekeurig opeenvolgende synthesizerakkoorden. De onrustige tracks schuiven op prettig richtingloze manier over elkaar heen. In de muziek zijn vage sporen van dub, breakbeat en minder subtiele housevarianten te ontwaren. Een paar keer pakt Copeland de microfoon. De onderkoelde, hoge zangpartijen bevinden zich regelmatig in een andere toonsoort, alsof ze los proberen te komen van de muziek. Tussen de Engelstalige teksten zijn Russische woorden te bespeuren die de achtergrond van de muzikant verraden. Slechts in enkele nummers overheersen de hortende en stotende drums genoeg om een enkeling tot danspassen te verleiden, maar het is alles behalve de bedoeling om deze avond een feestje te bouwen. Met de lampen in mijn gezicht ervaar ik het optreden meer als een verhoor dan als een concert.