Muzieksite 3voor12.nl publiceerde begin vorige week een lijst met de 62 beste soundtrack-momenten van deze eeuw. Samen met VPRO Cinema verzamelde de redactie filmscènes die boven zichzelf worden uitgetild door toedoen van popmuziek. Speciaal voor films gecomponeerde muziek valt buiten dit overzicht. De lijst is natuurlijk niet compleet en een mooie aanleiding om zelf twaalf favorieten chronologisch aan het VPRO-rijtje toe te voegen, inclusief YouTube-fragment.
Punch-Drunk Love (2002)
Regisseur Paul Thomas Anderson leent een liedje uit een film van mentor Robert Altman voor de aanloop naar een rendez-vous in zijn tegendraadse romantische komedie Punch-Drunk Love. Shelley Duvall zingt He Needs Me oorspronkelijk in het geflopte Popeye (1980). In de film van PT Anderson zingt ze niet vanuit het perspectief van het gekwelde hoofdpersonage Barry (Adam Sandler), maar vanuit die van diens mysterieuze love interest, de in het rood geklede stalker Lena (Emily Watson). Het liedje krijgt een uitgebreid arrangement van ruim zes minuten en eindigt in een orkestrale apotheose wanneer Barry en Lena elkaar in silhouet omhelzen op haar vakantie-adres in Hawaï.
Le Conseguenze Dell’Amore (2004)
Voordat Paolo Sorrentino het grote publiek voor zich wist te winnen met La Grande Bellezza (2013) viel zijn muziekkeuze al op in zijn tweede speelfilm Le Conseguenze Dell’Amore. Mijn eerste kennismaking met de muzieksmaak van de Italiaanse regisseur begon met de verrassende keuze tijdens de openingstitels. De minimalistische muziek van de Duitse band Lali Puna past goed bij het minimalistische decor van een lange, steriel ogende gang met loopband. De film was nauwelijks begonnen en kon voor mij al niet meer stuk.
Linda Linda Linda (Nobuhiro Yamashita, 2005)
Linda Linda Linda is vernoemd naar een liedje van de Japanse punkband The Blue Hearts. Het is een van de nummers op de korte setlist van gelegenheidsband Paranmaum. De band bestaat uit drie Japanse schoolvriendinnen en een Koreaanse uitwisselingsstudent (Bae Doona). Hun kortstondige vriendschap bloeit op in en rondom de repetitieruimte waar het kwartet zich voorbereidt op een eenmalige optreden tijdens een studentenfestival. Het liedje Linda Linda Linda keert veelvuldig terug op de soundtrack, maar is pas af als Paranmaum voor een uitzinnig publiek staat. Het refrein zingt vijftien jaar later nog na in mijn hoofd.
Children Of Men (2006)
The Court Of The Crimson King uit 1969 van King Crimson is net zo monumentaal als de verzamelde historische voorwerpen in het verblijf van de neef van cynische Theo Faron (Clive Owen). Het is 2027, de mensheid staat op het punt uit te sterven bij gebrek aan nieuwgeborenen en neef Nigel (Danny Huston) probeert als lid van de Britse regering iconische werken uit de kunstgeschiedenis te redden. Hij woont in Battersea Power Station, de elektriciteitscentrale die Pink Floyd-fans herkennen van de platenhoes met zwevend varken van het album Animals (1977). Het varken zweeft in de film buiten tussen de schoorstenen als aandenken aan betere tijden. The Court Of The Crimson King is te horen tijdens de taxirit van Theo door het chaotische centrum van Londen. Hij wordt in Battersea Power Station door Nigel ter begroeting omhelsd onder Michelangelo’s David. In de eetruimte hangt de originele Guernica van Pablo Picasso. Nigel is de koning uit het lied van King Crimson.
Greenberg (2010)
Greta Gerwig was tot aan 2010 de ongekroonde koningin van het in Nederland onderbelichte Amerikaanse genre mumblecore. Haar rol als Florence in Greenberg is de eerste samenwerking met latere partner Noah Baumbach en haar introductie aan een groter publiek. Het eerste wat me te binnenschiet als ik aan de film terugdenk is het open podium waar Gerwigs personage Florence heeft afgesproken met de emotioneel instabiele Roger Greenberg (Ben Stiller). Hij wandelt het zaaltje binnen wanneer de nerveuze Florence There’s A Rugged Road zingt, een liedje van de veel te jong overleden zangeres Judee Sill. Ik had in 2010 toevallig de compilatie Abracadabra: The Asylum Years uit 2006 ontdekt, herkende het nummer en raakte even heel verliefd op Florence. Volgens IMDb kunnen we over niet al te lange tijd een documentaire over Judee Sill verwachten.
Girlhood (2014)
Franse regisseuse Céline Sciamma gebruikte vorige jaar muziek heel effectief in Portrait De La Jeune Fille En Feu. De muzikale momenten zijn in die film spaarzaam en daarom vergeet je ze niet snel. In haar eerdere film Girlhood zit ook een onvergetelijk muziekmoment wanneer de hoofdpersonages Rihanna’s hit Diamonds opzetten. Tiener Marieme (Karidja Touré) heeft zich in Parijs bij een meisjesbende gevoegd en samen vieren ze hun onafhankelijkheid in een hotelkamer. Het blauwe licht geeft de scène een magische gloed. De door mannen overheerste wereld in de banlieue is voor even heel ver weg.
Chevalier (2015)
De meeste muzikale momenten in de films in dit lijstje zijn verbonden aan performance. Een van de grappigste performances is die van acteur Makis Papadimitriou in het Griekse Chevalier (2015). Zijn komische playback-uitvoering van Minnie Ripertons ballad Lovin’ You zegt iets over zijn ondergeschikte positie binnen de groep mannen die een machtsspel spelen tijdens een gezamenlijk bootuitstapje.
A Bigger Splash (2015)
Harry Hawkes (Ralph Fiennes) zet in A Bigger Splash het nummer Emotional Rescue van The Rolling Stones op en waant zich enkele minuten meer Mick Jagger dan de echte Micker Jagger zich ooit heeft gevoeld. Fiennes’ dominante personage trekt in de film telkens alle aandacht naar zich toe tijdens zijn onaangekondigde bezoek aan vroegere geliefde Marianne Lane (Tilda Swinton). De populaire zangeres rust na een stemoperatie uit in een afgelegen Italiaanse villa, samen met haar vriend Paul (Matthias Schoenaerts). De aanwezigheid van de drukke Harry is het laatste waar ze op zit te wachten. Tijdens het muzikale intermezzo wordt er nog gelachen om Harry’s strapatsen, maar zijn behoefte aan aandacht zal niet zonder negatieve gevolgen blijven.
Toni Erdmann (2016)
Alle getoonde fragmenten op deze pagina kunnen natuurlijk niet zonder de context van de film waar ze deel van uitmaken. De impact van Greatest Love Of All van Whitney Houston in Toni Erdmann is het grootst als je de relatie kent tussen Duitse carrièrevrouw Ines (Sandra Hüller) en haar vader Winfried (Peter Simonischek). Tot grote ergernis van Ines wordt ze door Winfrieds alter ego Toni Erdmann gevolgd tijdens haar werk in Boekarest. Vader probeert dichter bij zijn dochter te komen door haar telkens uit te dagen. Hij weet haar onder meer zo gek te krijgen om voor een wildvreemd publiek een lied te zingen. De scène is komisch omdat Ines net even te veel geeft en het liedje in pathos dreigt te laten verzuipen. De scène is ontroerend omdat de vrouw iets bij zichzelf losmaakt dat ze vanwege werkdruk jarenlang heeft onderdrukt.
Cold War (2018)
Het Poolse volksliedje Dwa Serduszka komt in meerdere versie voor in Cold War. In de vierde versie komen Oost en West in perfecte symbiose bij elkaar in een jazz-arrangement waarmee Zula en Wiktor succes hebben in Parijse jazzclubs. De Koude Oorlog lijkt ver weg, net als vaderland Polen. Er klinkt heimwee in Zula’s uitvoering.
Eighth Grade (2018)
Eighth Grade is ook terug te vinden in de lijst van 3voor12.nl. De redactie kiest voor Orinoco Flow van Enya, maar ik ga voor een nummer van Anna Meredith. Zij is verantwoordelijk voor de originele filmmuziek en gebruikte daarnaast ook muziek uit haar eigen catalogus. Nautilus van het album Varmints (2016) begeleidt grappig overdreven de duizend angsten van de onzekere puber Kayla (Elsie Fisher) voordat ze zich in badpak durft te vertonen op het zwembadfeestje van haar generatiegenoten.
Marriage Story (2019)
We bevinden ons aan het eind van de huwelijkscrisis tussen Charlie en Nicole wanneer Charlie (Adam Driver) in Marriage Story achter de microfoon stapt voor zijn versie van Being Alive uit de musical Company (Stephen Sondheim, 1970). Nicole (Scarlett Johansson) heeft eerder in de film een liedje gezongen, samen met moeder en zus. Regisseur Charlie zingt zijn lied alleen, begeleid door de pianist in het stamcafé van zijn toneelgezelschap. Het lijkt alsof hij zijn voorbije relatie met Nicole nog even samenvat en tot een laatste conclusie komt. But alone, is alone, not alive. Probeer het daar maar eens droog bij te houden.
De volledige lijst van 3voor12.nl vind je hier.
Heerlijk lijstje, Gert. Ik zit gelijk weer in die films, die bij mij bijna allemaal ook hoog scoren.
Zelf vind ik The Moon Song in Her erg mooi. Gezongen door computer Scarlett Johansson en Joaquin Phoenix, maar in het echt van Karen O. Ook Ryan Gosling die You Allways Hurt the One You Love in Blue Valentine blijft me nog bij. Staand in een portiekje, terwijl Michelle Williams, heel tegenstrijdig met het liedje, een vrolijk dansje doet.
De scènes in Her en Blue Valentine ga ik binnenkort zeker even opzoeken om mijn geheugen op te frissen.
Dankjewel dat je me aan de prachtige muziek uit Cold War herinnert.
Verder geniet ik altijd van dit soort ‘picks’: scènes die rusten op een specifiek nummer hebben vaker iets extra’s en blijven me even regelmatig sterk bij.