Bob Dylan & The Poor Man’s Process

Facebooktwitterpinterestlinkedin

Deze maand staat Bob Dylan drie keer in AFAS Live in Amsterdam. Dat is een mooie reden om even stil te staan bij een curieuze scène uit Dylans zeer bescheiden carrière als filmacteur. Wat is er precies aan de hand tijdens de busrit in Masked and Anonymous uit 2003?

Over Bob Dylan zijn een paar uitstekende documentaires gemaakt, zoals Dont Look Back (D.A. Pennebaker, 1967) en No Direction Home (Martin Scorsese, 2005). De acteercarrière van de muzikant en Nobelprijswinnaar begon veelbelovend met een bijrol in de western Pat Garrett & Billy The Kid (Sam Peckinpah, 1973), maar dat bleek een eenmalig hoogtepunt. Dylans vier uur durende regiedebuut Renaldo and Clara (1978) flopte genadeloos. Ook de overige vier films waar hij tussen 1987 en 2003 bij was betrokken hebben de filmcanon nooit gehaald.

De enige prijs die Bob Dylan met zijn laatste speelfilm Masked and Anonymous (Larry Charles, 2003) heeft gewonnen is The Stinkers Bad Movie Award. Wat me van de film is bijgebleven is slechts één scène in een rijdende passagiersbus. Het duurde even voordat ik doorhad waarom dit zo’n merkwaardige scène is. Bekijk het onderstaande fragment en probeer eerst zelf te ontdekken wat er aan de hand is.

Muzikant Jack Fate (Bob Dylan) zit achter in de bus te luisteren naar de monoloog van de soldaat (Giovanni Ribisi) naast hem. Achter de ramen is het donker. Af en toe bewegen schijnsels op de achtergrond. Op de geluidsband zijn geluiden te horen van voorbijrijdende auto’s. De scène wekt de indruk dat de camera zich in een bewegend voertuig bevindt. Niets is minder waar. De bus staat stil in een donkere studio. Op primitieve wijze wordt om de bus heen de illusie gewekt dat de bus wel degelijk in beweging is. In plaats van achtergrondprojectie wordt door onzichtbare crewleden met enkele lampen achterliggend verkeer gesuggereerd. De officiële term voor deze werkmethode is poor man’s process.

Regisseur Larry Charles beperkte zich niet tot bewegende lampen achter de ramen, maar heeft nóg een methode toegepast om beweging te suggereren. Hij kon de bus niet heen en weer laten schudden omdat dan de cameraman uit balans zou raken. In plaats daarvan heeft hij de acteurs en figuranten geïnstrueerd om met hun hoofden te bewegen. Helaas heeft iedereen daar een eigen invulling aan gegeven. Meerdere figuranten hebben de aanwijzing zelfs totaal genegeerd. Het resultaat is onbedoeld grappig.

Bekijk de scène nog eens vanaf 0:35 en let nu op het effect van de ongelijke hoofdbewegingen. Van de eerste drie mensen die in beeld komen, schudden alleen de Mexicaanse man en de vrouw hun hoofd. De oude man met snor is vergeten mee te doen. De camera zwenkt naar links en rijdt langzaam naar Dylan en Ribisi. Links en rechts is te zien hoe verschillend de bewegingen zijn van de passagiers. Een jonge Aziatische man rechts in beeld maakt het op zijn stoel langs het gangpad wel heel erg bont door met zijn hoofd te tollen alsof de bus last heeft van turbulentie. Na de overvloeier blijkt de oude man in de blauwe jas vreemd genoeg helemaal nergens last van te hebben. Volledig stilzittend kijkt hij argwanend in de richting van de camera.

Als de camera is teruggekeerd bij de twee acteurs valt op dat ook zij ieder een eigen invulling geven aan de manier waarop de bus zich voortbeweegt. Bob Dylan wiebelt stoïcijns. Giovanni Ribisi concentreert zich volledig op zijn monoloog en vergeet daarom extra te bewegen.

Giovanni Ribisi in Masked and Anonymous

Het kon Larry Charles blijkbaar allemaal niets schelen dat iedereen in deze scène met zijn of haar hoofd in een totaal andere bus lijkt te zitten. De slordige regie is een van de redenen voor het falen van Masked and Anonymous. Ik kan me niet meer herinneren of ik de film in zijn geheel heb gezien of na de busscène hoofdschuddend ben afgehaakt.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *