Instant Swamp (Satoshi Miki, 2009)

Facebooktwitterpinterestlinkedin

instantswamp

Het merendeel van de moderne Japanse komedies is te omschrijven met de Engelse term quirky. De bonte personages zijn het meest quirky. Het hoofdpersonage is vaak de normaalste van allemaal. Hij (of zij) laat zich omringen door figuren waarvan je vanaf een paar honderd meter al kunt zien dat ze het leven naast de geëffende paden bewandelen. Zo ook in Instant Swamp.

De baas van Haname (Kumiko Aso) wordt geïntroduceerd terwijl hij met een vergrootglas een onbeduidend kantoorplantje aan het bestuderen is en Haname’s bevriende collega kijkt met net iets te grote ogen door haar net iets te grote brilmontuur. Haar vader is een oude hippie gestoken in schreeuwend gekleurde kledij en diens maatje bij de antiekwinkel is een punker met een strakke hanenkam. De vader van Haname weet overigens niet dat zij zijn dochter is. Toen ze heel jong was verliet hij het gezin en het is dankzij een oude brief van haar moeder uit een uit het water opgedoken brievenbus dat Haname op zijn spoor komt. Omdat het modeblad waar ze als redactrice werkzaam was over de is kop gegaan heeft de jonge vrouw gelegenheid genoeg voor een zoektocht naar haar verwekker.

Verloren en verborgen voorwerpen zijn een terugkerend motief in de film. Mensen moeten letterlijk graven om hun geluk te (her)vinden. Direct na het vertrek van vader liet tiener Haname al haar dierbare bezittingen verzinken in het nabijgelegen drasland, moeder wordt tezamen met de brievenbus uit een vijver gevist, een antieke waarzegmachine in de vorm van een sarcofaag ligt verstopt onder een baal vuilnis. Vader en dochter hechten grote waarde aan wat anderen slechts als afval zien. Zo is Haname zeer gehecht aan een roestige gebogen spijker en zijn er maar weinigen die net als zij de schoonheid in dit soort voorwerpen herkennen. Vader runt een antiekzaak vol voorwerpen die hij heeft opgedoken tussen het grofvuil.

Net als bij andere moderne Japanse genrefilms heb ik het idee dat de makers stilistisch gezien hun kruit in de eerste minuten verschieten (een zelfde gevoel had ik ook bij Dead Or Alive van Miike Takashi en de splatterhorrorfilms The Machine Girl en Tokyo Gore Police). Het tempo ligt in de introductiemontage zo hoog dat de rest van de twee uur durende film traag aanvoelt. De openingsmontage duurt 2 minuten en bevat iets meer dan 100 afzonderlijke shots, allemaal toegelicht door de voice-over van Haname. Niet-Japanners moeten zoveel ondertiteling lezen, dat de meeste beelden in deze sequentie vanwege de snelheid voor hen ongezien blijven. Zo overweldigend als de openingsscène is de film daarna niet meer.

Veel humor in deze komedie zit in moeilijk vertaalbare woordgrappen, maar er komen gelukkig nog wel een paar sterke visuele vondsten voorbij. Een van de grappigste momenten is de scène waarin een agent brieven uit de opgedoken brievenbus te drogen legt, zonder door te hebben dat deze brieven van bovenaf gezien een reproductie van Picasso’s Guernica vormen. Bijna niets gebeurt zonder reden, hoe bizar een voorval ook kan zijn. Het duveltje dat aan het slot van het verhaal uit het doosje springt, is min of meer aangekondigd in de vele gadgets uit de collectie van de antiekwinkel waar vader zijn bezoekers mee plaagt. Instant Swamp zit gelukkig genoeg aan de goede kant van de zotheid om tot aan de aftiteling leuk te blijven.

7/10