Vénus Noire (Black Venus) (Abdellatif Kechiche, 2010)

Facebooktwitterpinterestlinkedin

venusnoire

Black Venus gaat over de tragische episoden uit het leven van Hottentot Sarah (Saartjie) Baartman begin negentiende eeuw. Het stille hoofdpersonage wordt ongegeneerd uitgebuit tijdens een serie performances in Londen en Parijs. Regisseur Abdellatif Kechiche neemt uitgebreid de tijd voor de ordinaire freakshow waarbij Saartjie (met bewonderenswaardige inzet vertolkt door Yahima Torres) als wilde Afrikaan uit een kooi wordt gehaald en aan het publiek wordt getoond. Aan het einde van de voorstelling mogen zij die het aandurven de imposante Afrikaanse aanraken. Saartjie lijdt onder de vernederingen en verzacht haar leed met sterke drank. Even lijkt een Londense actiegroep haar redding, maar hun protest en aangifte bij justitie weten geen einde te maken aan haar beproeving. Ook de rechtszaak heeft het karakter van een performance, net als de korte doopplechtigheid, de wetenschappelijke lezing aan het begin van Black Venus en een drinkwedstrijd in een vol en morsig café.

Saartjie wordt steeds passiever naarmate de twee en een half uur vorderen. Omdat ze zelf weinig onderneemt (of kan ondernemen) gaat Black Venus vooral over de mensen om haar heen. Zij worden vastgelegd in grote, groteske digitaal gefilmde close-ups, net zo lelijk als hun karakters. Dat past goed bij de doorgroefde kop van Saartjie’s Zuid-Afrikaanse baas Hendrick Caezar (Andre Jacobs) en maakt actrice Elina Löwensohn lastig herkenbaar bij haar introductie tijdens de drinkwedstrijd.

De naarste rol in de film wordt gespeeld door Olivier Gourmet, over the top schreeuwend en tierend als de meedogenloze Réaux. Als je denkt de ergste ellende te hebben gehad, volgt een door Réaux geregisseerd optreden tijdens een aristocratisch bacchanaal. En daar blijft het niet bij. The Elephant Man kwam waardiger aan zijn einde. De kijker blijft weinig anders over dan het wanhopige adagium van Carice van Houten uit te slaken: Houdt het dan nooit op!? Kijkers die al vanaf de eerste scène overtuigd zijn dat Saartjie mensonterend wordt behandeld, moeten twee en een half uur doorstaan om die gedachte bevestigd te zien. Deze kastijding heeft uiteindelijk een afstompende uitwerking.

6/10