In de moderne filmklassieker Synecdoche, New York (2008) probeert een toneelregisseur greep op zijn aftakelende leven te krijgen door dat leven als een toneelstuk tot in detail na te spelen. Hij verkeert in de veronderstelling dat het echte leven geregisseerd kan worden, maar merkt dat het tegendeel het geval is; alles om hem heen verandert in een onbeheersbaar Droste-effect. In het speelfilmdebuut Remainder van videokunstenaar Omer Fast vindt een vergelijkbaar proces plaats.

Hoofdpersoon Tom (Tom Sturridge) bouwt in Remainder ook een eigen wereld, financieel ondersteund door een omvangrijke verzekeringsuitkering. De film begint op straat waar Tom in de haast zijn rolkoffer achterlaat en wegloopt van een monumentaal pand in een grote stad. Het lijk alsof hij op de vlucht is, maar we weten niet voor wie of waarom. Als hij de overkant van de straat heeft bereikt, breekt hoog boven hem de glazen overkoepeling van een modern gebouw. Tom wordt door brokstukken geraakt en verliest het bewustzijn. Wanneer hij eenmaal in het ziekenhuis bij kennis komt, lijdt hij aan ernstig geheugenverlies.

Remainder (Tom Sturridge)

Het ongeluk geeft Tom de kans om een geheel nieuwe draai te geven aan zijn leven, maar in plaats daarvan begint hij zijn oude leven obsessief te reconstrueren aan de hand van spaarzame flarden herinnering. De man probeert de herinneringen op te roepen met hulp van meerdere figuranten die dag en nacht klaar moeten staan om scènes na te spelen in een oud appartementencomplex dat hij speciaal voor het project heeft aangeschaft. De film laat in het midden of de reconstructies gebaseerd zijn op daadwerkelijk gebeurde voorvallen of voortkomen uit Toms fantasie.

[Spoilers]
Remainder laat op vindingrijke wijze zien hoe de conservatieve impulsen van de mens negatief kunnen uitpakken. Tom richt zich volledig op het verleden waardoor zijn leven niet vooruitkomt. Zijn nieuwe bestaan draait in grote en kleine cirkels. De kleine cirkels zijn de herhalingen van gebeurtenissen en dialogen tijdens de repetities met ingehuurde acteurs en actrices. De grote cirkelbeweging is die van het begin naar het einde van de film. Tom is gedoemd om voor altijd te eindigen waar hij was begonnen. Het thema van de cirkelvormige beweging komt vroeg in de film in beeld tijdens de eerste scène bij de telefooncel. Terwijl Tom wacht op verbinding glijdt hij gedachteloos met zijn vinger over een cirkel die iemand ooit in het glas van de telefooncel heeft gekerfd.

Remainder (bron: screenshot Britse Blu-ray)

Regisseur Omer Fast speelt in zijn videoprojecten vaak met herinneringen, reconstructies en mensen die na een trauma hun leven opnieuw vorm proberen te geven. Remainder (dat is gebaseerd op het gelijknamige boek van Tom K. McCarthy) is een kunstwerk op speelfilmlengte waarbij ideeën centraal staan. Om die reden is Tom niet echt een personage van vlees en bloed. Veel kijkers zullen hem als kil en afstandelijk ervaren en daarom ook de film kil en afstandelijk vinden. Die kilheid past echter goed bij Tom. Door het ongeluk is niet alleen zijn herinnering weggevaagd, maar ook zijn persoonlijkheid. Hij is een ongeschreven blad geworden, een leegte die moet worden ingevuld.

7/10