La Sconosciuta
Giuseppe Tornatore is geen Alfred Hitchcock, hoe hij ook zijn best doet in de thriller La Sconosciuta (Engelse titel: The Unknown Woman). Hij moet ook zijn meerdere erkennen in zijn jongere Spaanse collega Jorge Sánchez-Cahezudo. In The Night Of The Sunflowers laat Sánchez-Cahezudo zich niet misleiden door een ingewikkeld plot.
Slechts eenmaal komt de Italiaanse regisseur in de buurt van grootmeester Hitchcock wanneer het kindermeisje Irena (Xenia Rappoport) de verborgen kluis van haar werkgeefster, de goudsmid Valeria Adacher (Claudia Gerini), heeft gevonden en de geheime plek weer probeert te sluiten op het moment dat rechts in beeld Valeria komt aangelopen. Het moment is vergelijkbaar met een scène uit Hitchcocks Marnie (1964) waarbij de camera eveneens (en op effectief langere wijze) onbeweeglijk op één positie blijft en de steeds zenuwachtiger wordende kijker dwingt tegelijkertijd de linker- en de rechterzijde van het beeldscherm in de gaten te houden.
Irena heeft zich slinks in het huishouden van Valeria weten te manoeuvreren en lang blijft geheim waarom ze zoveel moeite doet. Tien jaar lang heeft de uit de Oekraïne afkomstige vrouw onder een gewelddadig regime geleefd van de pooier Muffa (Michele Placido). Ze heeft zich uit zijn klauwen bevrijd en gaat op zoek naar het bewijs dat Valeria’s dochtertje Tea (Clara Dossena) haar eigen dochter is. Waarom Irena niet veel eerder aan Muffa heeft proberen te ontsnappen blijft een raadsel, zeker gezien het zware werk dat ze voor hem heeft moeten verrichten.
Actrice Rappoport vertolkt het titelpersonage als een mysterieuze schone, maar Tornatore maakt het de kijker lastig sympathie voor haar te krijgen. Vroeg in het verhaal maakt ze doelbewust voor eigen gewin een onschuldig personage levenslang verlamd. De vrouw heeft een ellendig leven de rug toegekeerd, maar dat maakt deze daad niet minder onvergeeflijk. We zien fragmenten van Irena’s verleden in flashbacks. In de loop van de film rekken die flashbacks het verhaal langer op dan wenselijk is. Het verleden achtervolgt de vrouw ook letterlijk, alleen heeft haar achtervolger onverklaarbaar veel tijd nodig om bij de vrouw verhaal te halen.
Twee belangrijke flashbacks zijn zo onhandig toegepast dat de spanning in de kiem wordt gesmoord. Tweemaal zien we Irena haar pooier daadkrachtig van zich afslaan en tweemaal zien we eerst het resultaat en dan pas de momenten die aan de twee aanvallen voorafgaan. Omdat we weten hoe het zo ongeveer met de pooier afloopt, is het tonen van die voorafgaande momenten een zinloze en tijdrovende onderneming. In de slotfase komt nog een kleine aap uit de mouw van de pooier, maar dat levert meer vragen op dan antwoorden. Met de clou aan het slot in gedachten is het veel te toevallig dat de dochter van Valeria zowel geadopteerd is als de leeftijd heeft van Irena’s ontnomen dochter. Toeval in een plot is een zwaktebod.
The Night Of The Sunflowers
De jonge Spaanse regisseur Jorge Sánchez-Cahezudo geeft in The Night Of The Sunflowers de voorkeur aan een verhaal dat voortgedreven wordt door de handelingen, misverstanden en verkeerde inschattingen van zijn personages. Qua loom tempo, sfeer en aandacht voor de betrokkenen is The Night Of The Sunflowers vergelijkbaar met de Australische psychologische thriller Lantana (Ray Lawrence, 2001). De subtiele thriller vertelt in zes episodes een verhaal vanuit zes perspectieven.
Op het Spaanse platteland vergrijpt een moordenaar zich aan jonge vrouwen. The Night Of The Sunflowers is geen whodunit, want de film laat in de beginfase de gebeurtenissen zien vanuit het perspectief van de moordenaar. Zijn volgende slachtoffer is Gabi (Judith Diakhate), de vriendin van grotonderzoeker Esteban (Carmelo Gómez). Zij is haar vriend in het weekend achterna gereden om aanwezig te zijn bij een van zijn opdrachten en wordt tijdens het wachten buiten de grot bruut aangevallen. Vanaf dat moment is het verloop van het verhaal onvoorspelbaar.
De verschillende perspectieven schudden het verhaal heen en weer in de tijd en elke episode zorgt voor een wending die lastig is zien aan te komen. De onvoorspelbaarheid komt met name voort uit de shocktoestand waarin Gabi zich bevindt, de handelingen van de ongelukkige jonge agent Tomás (Vicente Romero) en de hoogoplopende ruzie tussen twee afgezonderd wonende, bejaarde buren. De landelijke, bosrijke locatie fungeert als katalysator. Het is een plek waar een vreemdeling ongezien zijn misdaden kan plegen en waar sommige bewoners zich gevangen voelen. In die laatste categorie valt Tomás. Hij ziet thuis in het dorp zijn schoonvader annex collega-agent voor de televisie in slaap sukkelen en ervaart dat als een visioen van zijn eigen toekomst, een toekomst waar hij het liefst aan wil ontsnappen, ongeacht de consequenties. Een paar eenvoudige, woordloze beelden zijn voldoende om de gedachten van Tomás voelbaar te maken. Je keurt de overwegingen van de jonge agent af, maar het kost weinig moeite zijn frustraties te begrijpen.