Anna Meredith live @ Muziekgebouw aan ’t IJ (4 april 2016)

Facebooktwitterpinterestlinkedin
Anna Meredith

Anna Meredith

Anna Meredith stond vorig jaar met band op Le Guess Who in Utrecht en speelde een paar dagen geleden op Rewire in Den Haag. Het optreden gisteren in Muziekgebouw aan ’t IJ was de ideale gelegenheid om de componist en muzikant buiten een festivalcontext in Nederland te zien optreden met muziek van haar veelgeprezen debuutalbum Varmints. De late toevoeging van Kaitlyn Aurelia Smith als voorprogramma maakte deze editie van de concertserie The Rest Is Noise extra aantrekkelijk.

Pas enkele dagen voordat Anna Meredith zou optreden in Muziekgebouw aan ’t IJ werd bekendgemaakt dat Kaitlyn Aurelia Smith het voorprogramma zou verzorgen. Kort daarvoor had ik van Smith het nieuwe album EARS gehoord, een plaat die op het eerste gehoor deed vermoeden dat het merendeel van het optreden voorgeprogrammeerd zou zijn. Niets bleek minder waar. De Amerikaanse muzikant heeft weliswaar enkele muzikale schema’s van tevoren ingesteld, onder meer in een apparaatje dat op een smartphone leek, maar het waren vooral haar rappe vingerbewegingen die de machines aanstuurden. De muzikant bediende met beide handen drie platte toetsenborden en wist tegelijkertijd via een speciaal voor haar gefabriceerd delay-apparaat klanken te manipuleren, te buigen en van de ene naar de andere speaker te dirigeren.

Kaitlyn Aurelia Smith

Kaitlyn Aurelia Smith

De golvende en door elkaar heen dwarrelende minimale melodielijnen deden me denken aan de vroege computermuziek van de Amerikaanse componist Laurie Spiegel uit de tijd dat de computer een lastig te vervoeren meubelstuk was in plaats van een voorwerp dat je in een reistas tussen de schone kleren kunt stoppen. Sommige elektronische klanken hadden het effect van inheemse blaasinstrumenten wat in enkele nummers herinneringen opriep aan de Fourth World Music van trompettist Jon Hassell. De manier waarop Kaitlyn Aurelia Smith haar zang door middel van effecten extra harmonieën meegaf had veel weg van de manier waarop Hassell het geluid van zijn fluisterend bespeelde trompet verrijkt. De korte set eindigde met een zwerm warme noten die als bijen door en over elkaar heen vlogen.

Anna Meredith is een geschoolde Britse componist en muzikant die vanuit een klassieke achtergrond popmuziek maakt zonder daarbij te klinken als een gedateerde symfonische rockband. Ze onderscheidt zich onder meer door de ongebruikelijke bezetting waar ze momenteel mee op tournee is. Vooral de cello (Gemma Kost) en de tuba (Tom Kelly) maakt haar band anders dan anderen. De rol van de tuba viel gisteren meteen op in het eerste nummer Nautilus, het openingsnummer van het debuutalbum Varmints dat vorige maand uitkwam op het label Moshi Moshi. Tom Kelly koppelde zijn hoempa-bassen aan het fanfare-orkest dat Meredith uit haar toetsen haalde. Hun orkestraal klinkende stijgende notenlijnen veroorzaakten een Dopplereffect, alsof een olifant op het publiek afrende terwijl het dier een accelererende Formule 1-bolide probeerde na te doen.

V.l.n.r.: Tom Kelly, Sam Wilson, Jack Ross en Gemma Kost

V.l.n.r.: Tom Kelly, Sam Wilson, Jack Ross en Gemma Kost

Anna Meredith verwerkt veel dance-invloeden in haar muziek. Drummer Sam Wilson stampte in meerdere nummers fel op de tel tegen de basdrum op het ritme van de voorgeprogrammeerde bas- en synthesizerpatronen die uit de laptop kwamen. Als de muziek al te dansbaar dreigde te worden deed Wilson de luisteraar struikelen door op onverwachte momenten een tel over te slaan. Het enige nummer waarbij enkele bezoekers voorzichtige dansbewegingen probeerden te maken was tijdens het electropopliedje Something Helpful. In enkele snelle nummers nam Meredith haar klarinet ter hand en speelde ze samen met Gemma Kost en gitarist Jack Ross nog sneller dan een gehaaste Philip Glass, met toevoeging van een afterbeat of ongeremd rockend zoals in R-Type.

Het enige nummer dat enigszins in de buurt van symfonische rock kwam was Shill. De met opzet gehavende compositie klonk alsof een cd-speler van slag raakte bij het afspelen van een plaat van King Crimson. Het optreden was het meest verstild tijdens de uitvoering van Honeyed Words, een duet tussen elektronica en cello. De technische bekwame muzikanten leverden allemaal zangbijdragen, veelal in koor zodat het minder opviel dat hun stemmen ongeschoold zijn. Sam Wilson bleek over de mooiste zangstem te beschikken getuige zijn falsetto in het nummer Dowager.

De doorwrochte composities boden geen ruimte voor afwijkende invallen. Die starheid werd gecompenseerd met hulp van een luchtige presentatie in de vorm van tot leven gekomen kinderboekenillustraties die achter op het grote scherm boven de hoofden van de muzikanten heen en weer zweefden. Pas aan het einde van de set liet Anna Meredith een beetje toeval toe door geluiden toe te voegen met speelgoedinstrumenten die ze uit een verborgen koffer tevoorschijn toverde.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *