Compliance
Mijn minst favoriete woorden voor aanvang van een film zijn: Gebaseerd op ware feiten. Als de waarheid zo bijzonder is, zie ik die meestal liever in documentaire vorm. Neem bijvoorbeeld het fascinerende The Imposter (Bart Layton, 2012), over de pathologische leugenaar Frédéric Bourdin die zich als 23-jarige Fransman met succes wist voor te doen als een 16-jarige Texaanse tiener en door een Amerikaanse familie werd omarmd als hun verloren zoon. Ik zou het verbijsterende verhaal waarschijnlijk nooit hebben geloofd als het fictie was geweest.
Ook Compliance (Craig Zobel, 2012) is te idioot om waar te zijn. Wat zou je doen als een politieagent je bedrijf opbelt en vraagt een van je medewerkers te onderwerpen aan een strip search? Je vermoedelijke antwoord is Bent u besodemieterd?! of iets in de trant van Komt u eerst maar eens naar ons toe om uzelf te legitimeren. Alles behalve wat baas Sandra (Ann Dowd) doet op het kantoor van haar fastfoodrestaurant. Zij laat haar jonge blonde werkneemster Becky (Dreama Walker) een extreem vernederende middag ondergaan en heeft geen moment door dat ze in de maling wordt genomen door een sadistische prank caller. Hoe naïef kan een mens zijn? De gemiddelde kijker weet binnen vijf minuten hoe de vork in de steel zit en mag zich daarna minstens een uur verbazen over de domheid van de personages. Vlak voor de aftiteling melden de filmmakers dat in de Verenigde Staten ongeveer 70 van dit soort gevallen zich daadwerkelijk hebben voorgedaan. Dat feitje zal heus statistisch kloppen, maar het maakt de film niet minder belachelijk.
Bernie
Bernie (2011) schijnt ook echt te bestaan, afgaand op de archiefbeelden tijdens de aftiteling van de gelijknamige film. Het relaas over zijn misdaad zou een aardige reportage van een half uur hebben kunnen opleveren. Als speelfilm is het een anekdote op speelfilmlengte. Het lijkt alsof regisseur Richard Linklater (o.a. Slacker, Before Sunrise, Before Sunset) te veel de feiten volgt. Jack Black is in de titelrol redelijk op dreef als fanatieke, ietwat verwijfde assistent van een begrafenisondernemer. Alle dorpsbewoners zijn dol op hem vanwege zijn enthousiaste inzet voor de kleine gemeenschap. Vooral oudere vrouwen vallen voor zijn charmes en fluwelen zangstem. Zelfs de ijskoude en gierige weduwe Marjorie Nugent (Shirley MacLaine) ontdooit in zijn aanwezigheid. De set decorator heeft zich uitgeleefd op het interieur van haar huis en incasseert met het uitzinnige decor de grootste lach.
Marjorie en Bernie kunnen het goed met elkaar vinden, totdat Bernie zich in de relatie opgesloten begint te voelen en geen andere uitweg ziet dan Marjorie uit de weg te ruimen. Hij verstopt het lijk in de vriezer en weet maandenlang de schijn op te houden dat de weduwe nog leeft. De situatie levert geen enkele leuke scène op en slaat daarom dood. Een tam geregisseerde rechtszaak haalt in de slotfase definitief de angel uit de film.
Linklater probeert een originele draai aan de film te geven door interviews met de echte getuigen te combineren met reconstructies. Toevallig is dat een vergelijkbare manier waarop The Imposter is opgebouwd. Bij die documentaire weet je meteen dat de pratende hoofden zichzelf zijn. Bij Bernie blijft lang de twijfel of het om locale amateuracteurs gaat, zeker als je de film zonder voorkennis bekijkt. Bernie weet ook niet volledig te slagen omdat het waargebeurde gegeven zich met name in de tweede helft niet echt leent voor komedie.
Compliance 3/10 | Bernie 6/10