The Land Of Hope (Sion Sono, 2012)

Facebooktwitterpinterestlinkedin

landofhope

Op welke wijze kun je een onzichtbaar gevaar tastbaar maken in een film? In The Land Of Hope  is de nucleaire dreiging voornamelijk hoorbaar, als een nadrukkelijk op de voorgrond gonzende soundscape. Een van de personages stelt zich de radioactieve straling voor als een bruinige gaswolk waar sterretjes doorheen fladderen. Een paar keer wordt met tegenlicht gefilmd en spelen zonnestralen de rol van radioactiviteit. De film slaagt er met geen van deze methodes in de angst voor een lekkende kerncentrale effectief weer te geven. Pas aan het eind van de film lukt het toch nog een heel klein beetje met het in dit soort situaties meest voor de hand liggende gebruiksvoorwerp: een onverbiddelijk tikkende Geigerteller.

The Land Of Hope speelt zich af in een fictieve plaats nabij een kerncentrale. Nagashima is een tamelijk opzichtige combinatie van de namen Nagasaki en Hiroshima. Net als bij de ramp in Fukushima in 2011 moeten de bewoners geëvacueerd worden wanneer de centrale door een aardbeving en een tsunami ernstig beschadigd raakt. De grens van het afzettingsgebied bevindt zich aan de rand van de boerderij van Yasuhiko (Isao Natsuyagi). Aan de andere kant van het lint wordt zijn buurman gesommeerd te vertrekken. De anonieme mannen in witte pakken verzekeren Yasuhiko dat hij in het veilige deel woont en daar tot nader order kan blijven. De oude boer vertrouwt het niet en adviseert zijn zoon Yoichi (Jun Murakami) onmiddellijk een veiliger heenkomen te zoeken samen met zijn vrouw Izumi (Megumi Kagurazaka). Hij blijft zelf achter met zijn dementerende echtgenote Chieko (Naoko Ohtani) en een stal vol koeien.

De zwangere Izumi maakt zich op de nieuwe verblijfplaats zorgen over de gezondheid van haar aanstaande kind. Haar overdreven ogende veiligheidsmaatregelen leveren hoongelach op van buurtbewoners. Yoichi wordt openlijk bespot door zijn collega’s en heeft moeite daar de lol van in te zien. In een zijplot volgt de film de zoon van de overbuurman van Yasuhiko die vanuit een noodopvang dagelijks met zijn vriendin op de brommer in het verboden rampgebied op zoek gaat naar haar vermiste ouders.

Regisseur Sion Sono heeft al meer dan twintig speelfilms op zijn naam staan, waaronder relatief bekende titels als Suicide Club (2001), Hazard (2005), Cold Fish (2010) en Guilty Of Romance (2011). Ik moet eerlijk bekennen dat ik na het zien van vijf van zijn films nog steeds geen fan van zijn werk ben, ook niet van het door anderen veelgeprezen, 237 minuten durende epos Love Exposure (2008). Zoals vaker duurt een film van Sono te lang. The Land Of Hope heeft drie verhaallijnen, waarvan die over de overburen van Yasuhiko geschrapt had kunnen worden. De buurjongen en zijn vriendin worden onhandig geïntroduceerd met een brommerhelm op, zodat ik ze pas na ongeveer een half uur herkende zonder helm. Het duurde ook lang voordat ik een idee kreeg van de gezinssituatie bij Yasuhiko. Langdurig leefde ik in de veronderstelling dat Yoichi de schoonzoon was en Izumi de dochter of dat ze broer en zus waren. Dat zijn zaken waar je in deze film eigenlijk niet door wilt worden afgeleid.

Het bejaarde echtpaar Yasuhiko en Chieko vormt het hart van de film, maar hun geschiedenis wordt te vaak onderbroken door de andere twee verhaallijnen. Mijn toenemende desinteresse werd ook veroorzaakt door het onuitstaanbare acteerwerk van sommige hoofdpersonen. Yoichi is het ergst wanneer hij zich meer dan eens verliest in plotselinge, overdreven emotionele uitbarstingen en schreeuwpartijen. Zijn tegenspelers kijken daarbij passief naar de grond of deinzen verschrikt achteruit. Misschien is het een typisch Japanse manier voor het uiten van emoties tijdens heftige crises en moet ik als Westerse kijker gewoon even wennen. Het kan ook zijn dat er veel op Sono’s spelregie valt aan te merken.

Er overigens niets aan is te merken op het levensechte decor. De aanblik van de gigantische ravage in het door de tsunami getroffen gedeelte van Japan zegt al genoeg over de impact die de ramp heeft op het dagelijkse leven. Daar weet het fictieve gedeelte van de film weinig aan toe te voegen. Sion Sono probeert net als in eerder werk zijn film extra gewicht te geven door zware passages uit symfonieën van Gustav Mahler in te zetten. De fragmenten uit de tiende van Mahler vormen het andere hoogtepunt in The Land Of Hope.

5/10