Journey To The Shore
Kleding zegt veel over de afkomst, status of beroepsgroep van een personage. Kledingstukken kunnen in films ook een extra rol vervullen zoals blijkt uit voorbeelden uit twee speelfilms die op dit moment in de Nederlandse bioscoop draaien: het Japanse drama Journey To The Shore en de Amerikaanse komedie Ricki And The Flash.De schoenen van Yusuke
Als je regelmatig Japanse films ziet, raak je redelijk vertrouwd met de dagelijkse rituelen van Japanners. Ik merkte tijdens het kijken naar Journey To The Shore (Kiyoshi Kurosawa, 2015) dat het zelfs na meerdere films moeilijk blijft om de Japanse aard volledig te doorgronden. Wat ik wel had onthouden is het Japanse gebruik om niet met schoenen aan door het huis te lopen. Schoenen brengen straatvuil mee naar binnen en daarom laat je ze altijd en zonder uitzondering achter bij de voordeur. Je loopt door het huis op geruisloze sokken of pantoffels.
Yusuke (Tadanobu Asano) heeft zijn schoenen wel aan wanneer hij aan het begin van de film plotseling voor zijn vrouw Mizuki (Eri Fukatsu) in de huiskamer staat. Mizuki schrikt van zijn aanwezigheid want Yusuke is al een tijdje geleden overleden. In de rest van de film onderneemt het echtpaar een reis naar de kust en ontmoeten ze de mensen met wie Yusuke vriendschap heeft gesloten tijdens het ronddwalen als geest. De man maakt helemaal niet de indruk de geest van een overledene te zijn, want iedereen kan hem zien en aanraken. Het zijn de schoenen die verraden dat hij een spook is. Met schoenen aan zou de teruggekeerde echtgenoot hoorbaar het huis zijn binnengekomen. Mizuki heeft echter geen voetstappen gehoord. Yusuke staat zonder geluid te hebben gemaakt geheel onverwachts voor haar neus. Hij is vergeten zijn schoenen uit te trekken omdat hij als geest niet noodzakelijkerwijs via de voordeur naar binnen hoeft te komen.
Het T-shirt van Julie
De muziekliefhebber in mij gaat altijd iets meer rechtop in de bioscoopstoel zitten als een van de personages een T-shirt van een interessante band draagt. Recentelijk zag ik shirts van Joy Division en The Ramones voorbijkomen in de Braziliaanse Oscarinzending Que Horas Ela Volta? (Anna Muylaert, 2015). Een paar jaar geleden droeg een tiener in Mud (Jeff Nichols, 2012) een shirt van Fugazi. Via Twitter werd ik erop geattendeerd dat het wel heel bijzonder is dat een dergelijk shirt in een speelfilm opduikt want officieel bestaan er namelijk helemaal geen T-shirts van Fugazi. De band uit Washington, D.C. heeft ze nooit laten maken en verkocht na afloop van concerten liever platen dan andere merchandise.
Het shirt van Fugazi in Mud
Bladerend door de pagina’s van de website tshirtsonscreen.com zie ik dat acteurs zoals te verwachten meestal shirts van beroemde bands dragen. Wat ze dragen zegt iets over hun personage of geeft aan wat de muzieksmaak is van de filmmakers. Van regisseur Jonathan Demme is bekend dat hij een liefhebber is van postpunk en new wave. Hij liet The Feelies als schoolband optreden tijdens de reünie in Something Wild (1986), regisseerde wat in mijn ogen de beste videoclip is van New Order en maakte samen met Talking Heads de veelgeprezen concertregistratie Stop Making Sense (1984). In zijn recente lichtvoetige muzikale komedie Ricki And The Flash (2015) maakt hij slim gebruik van een T-shirt van een punkband uit Los Angeles.
Gescheiden rocker Ricki (Meryl Streep) staat overdag achter de kassa en speelt ’s avonds met rockband The Flash covers op het podium van haar vaste lokale honk. Ze hoort van haar voormalige echtgenoot Pete (Kevin Kline) dat het niet zo goed gaat met hun dochter Julie (Mamie Gummer, de dochter van Meryl Streep). Ricki neemt het vliegtuig om Julie na vele jaren weer eens op te zoeken en haar mentaal te ondersteunen. De dochter komt sinds het mislukken van haar huwelijk het huis niet meer uit en loopt de hele dag in pyjamabroek en een T-shirt van X. Dat is om meerdere redenen een geïnspireerde bandkeuze.
Actrice Mamie Gummer in Ricki And The Flash
De muziek en de politieke voorkeur van de punkband rondom zangeres Exene Cervenka staan lijnrecht tegenover de oudbakken seventies rock en de Republikeinse sympathieën van moeder Ricki. Door het T-shirt te dragen zet de dochter zich tegen haar moeder af. De bandnaam X is ook een verwijzing naar Julie’s ex. Het feit dat hij haar heeft verlaten is oorzaak van al haar misère. Op het T-shirt staat de afbeelding van het debuutalbum Los Angeles. De bandnaam staat in de brand. Julie draagt het T-shirt dus ook om aan te geven wat ze tegenwoordig het liefst met haar ex-man zou willen doen.