Radio On (Christopher Petit, 1979)

Facebooktwitterpinterestlinkedin

radio on 1

Vanwege de overvolle soundtrack lijkt Radio On op papier een muzikale road movie. De lijst met songs op de achterkant van de recente dvd-uitgave op Plexifilm (Regio 0, NTSC) doet een swingende film vermoeden. De Britse film uit 1979 opent met bijna de volledige Engels/Duitse versie van David Bowie’s Heroes terwijl een camera door de kamers van een smal appartement in Bristol dwaalt. In de badkuip ligt een bewegingsloos figuur.

Het blijkt de broer van hoofdpersonage Robert (televisieacteur David Beames) te zijn. De Londense radio-DJ heeft een dag eerder nog via de post een pakketje van zijn broer ontvangen met daarin drie albums van Kraftwerk op cassette. De DJ reist van Londen naar Bristol om meer te weten te komen over de zelfmoord van zijn broer, onderweg begeleid door Always Crashing In The Same Car (nogmaals Bowie), Uranium en Radioactivity (Kraftwerk), Satisfaction (Devo) en Whole Wide World (Wreckless Eric).

radio on 2

De muziek verlevendigt Radio On de eerste twintig minuten. De schoonheid van de contrastrijke zwart-witfotografie zorgt ervoor dat het zwijgen van Robert niet tot ergernis leidt. De DJ is een tamelijk lethargisch figuur. Zijn voornaamste actie is het besturen van zijn aftandse Rover. Wat er in zijn hoofd omgaat blijft een groot raadsel. Aan gelaatsuitdrukkingen doet de acteur niet, dus blijft het slechts gissen naar zijn gevoelens en drijfveren.

Muziek, fotografie en landschap vormen de hoofdmoot in Radio On. De glooiende Britse heuvels zijn onveranderlijk uitgestrekt, leeg en grauw. De wegrestaurantjes en benzinetanks zijn lusteloze havens. Londen en Bristol blijken inwisselbaar en karakterloos postindustrieel. De compositie Urban Landscape van gitarist Robert Fripp weet het desolate gevoel van nachtelijke voorsteden op rake wijze muzikaal te verbeelden. Pas als DJ Robert tegen wil en dank een lifter meeneemt verlevendigen dialogen de film. De geagiteerde vreemdeling verwoordt de uitzichtloosheid in een Engeland dat aan het begin staat van het Thatcher-tijdperk. Hij is een soldaat op verlof, bij het leger ingeschreven om niet werkloos te hoeven zijn en met een trauma na een dodelijk incident tijdens zijn dienst in Noord-Ierland.

radio on 3

De berichten op de radio gaan onveranderlijk over dood en andere ellende. Bij latere ontmoetingen vermijdt Robert politiek, zoals tijdens een kort onderonsje met een pompbediende (een bijrolletje voor Sting) die in een bandje speelt en fan is van Eddie Cochran, een rockster die in Bristol verongelukte met een taxi waar ook Gene Vincent in zat. Ondanks zijn duidelijke doel blijkt het verblijf van de DJ in Bristol een doelloze onderneming waarbij de man zich door toevallige ontmoetingen laat leiden. Het lanterfanten, gevangen in even weelderige als troosteloze zwart-witbeelden, doet denken aan het vroege werk uit de jaren zeventig van Wim Wenders. Het wekt geen verbazing dat deze Duitse regisseur betrokken was als co-producer en dat diens director of photography Martin Schäfer tijdens het draaien achter de camera stond.

Voor een afgerond verhaal ben je bij Radio On aan het verkeerde adres. Radio On is geen postpunkversie van Get Carter (Mike Hodges, 1971). Bij lange na niet. Actie is schaars. Alle personages lijken te wachten op betere tijden, zonder daartoe zelf het initiatief te willen nemen. De film van debuterend regisseur Christopher Petit moet het vooral hebben van sfeer en die is volop aanwezig.