Vorig jaar werd herdacht dat 100 jaar geleden de Eerste Wereldoorlog begon. Een enkele speelfilm over de Grote Oorlog haalde ook de Nederlandse bioscopen. Eerder dit jaar ging Russell Crowe in zijn regiedebuut The Water Diviner (2014) op zoek naar de lichamen van zonen die waren gesneuveld tijdens de slag om Gallipoli. De tweede film over WO I dit jaar is Testament Of Youth, gebaseerd op de memoires van de Britse schrijfster en pacifist Vera Brittain (1893-1970). De film gaat onder meer over het tastbaar maken van herinneringen aan geliefde familie en vrienden die er niet meer zijn.
Testament Of Youth begint bij de viering van de wapenstilstand op 11 november 1918. De uitgelaten feeststemming is niet aan Vera Brittain (Alicia Vikander) besteed. Ze onttrekt zich aan het feestgedruis en zoekt rust op in een kerk. Een schilderij over de zondvloed dat ze daar ziet hangen roept herinneringen op en brengt de film vier jaar terug in de tijd, kort voor het uitbreken van de oorlog. Het bos aan de waterkant, waar Vera op een mooie dag samen met haar broer Edward (Taron Egerton) en hun gezamenlijke vriend Victor (Colin Morgan) aan het zwemmen is, doet paradijselijk aan. Van oorlogsdreiging is nog geen sprake. Victor heeft een oogje op Vera, maar de jonge vrouw voelt zich meer aangetrokken tot Roland (Kit Harington), een vriend van Edward die later op de dag in hun landhuis arriveert.
De vrijgevochten Vera heeft voorlopig geen behoefte aan een vriendje, want ze wil studeren aan de universiteit van Oxford. Studerende vrouwen waren in de jaren tien van de vorige eeuw geen gemeengoed en Vera’s ouders (Emily Watson en Dominic West) zijn in eerste instantie dan ook niet blij met de keuze van hun dochter. De liefde voor Roland wordt steeds sterker. Intieme ontmoetingen zijn vrijwel onmogelijk omdat zoiets in hogere kringen in die tijd ongepast was voor ongehuwden. De twee kunnen alleen afspraakjes met elkaar maken onder toezicht van een begeleider (Joanna Scanlan in de rol van tante Belle). Studie en liefde worden onderbroken door het uitbreken van een oorlog waarvan we de aanloop een paar keer in de vorm van krantenkoppen voorbij hebben zien komen. Vera’s vrienden melden zich allemaal bij het leger en kunnen niet wachten tot ze bij het front zijn gearriveerd. Tijdens de oorlogsjaren moet Vera meer dan eens afscheid nemen.
De momenten waarop Roland haar verlaat en nog één keer achterom kijkt, op een landweg vlakbij huis of op een treinstation, blijven haar het sterkst bij, want elk afscheid zou weleens de laatste kunnen zijn. Herinneringen aan de afwezige geliefde keren verspreid over de film in flitsen terug. Het zijn intense flitsen waarbij de ander regelmatig recht in de camera kijkt voordat hij zich omkeert en uit het zicht verdwijnt. Soms is de herinnering aan Roland zo sterk dat Vera hem in gedachten ziet terwijl hij fysiek aanwezig is. Andere keren maakt de gedachte aan een afwezig persoon een spookverschijning van hem.
Herinneringen komen bij Vera los door het lezen van Rolands brieven en gedichten en het aanraken van zijn spullen, maar ze worden ook tastbaar door de aanraking van een vreemde. Het opvallendste voorbeeld daarvan vindt plaat in de periode dat Vera haar studie tijdelijk heeft onderbroken en zich laat opleiden tot verpleegster. Als ze haar eerste gewonde soldaat verzorgt is dat haar eerste intieme contact met een man. De aanraking roept niet alleen de gedachte op van de afwezige Roland, maar maakt haar tegelijkertijd bewust van een lichamelijk contact dat ze tot nu toe nooit samen hebben gehad en van zijn mogelijke lot in de Franse loopgraven. Later in de film gebeurt het tegenovergestelde en is Vera degene die herinneringen aan iemand anders oproept bij een ernstig gewonde, blind geworden Duitse soldaat.
Om de herinnering aan de oorlog niet verloren te laten gaan, en om haar broer en haar vrienden te vereeuwigen, tekende Vera Brittain haar memoires op in Testament Of Youth, de bestseller waar de film op is gebaseerd. Het historische drama is degelijk ambachtelijk vakwerk zoals we dat gewend zijn van BBC-producties. De film geeft de kijker genoeg ruimte zelf links te leggen tussen beelden, zelfs als die ver uit elkaar liggen, zoals het groene onaangetaste bos waar Vera en haar vrienden aan het begin van de film gaan zwemmen en de verbrande kale bomen op het slachtveld waar het vervuilde zonlicht een gouden kleur geeft aan met bloed besmeurde modderplassen. De speech die Vera aan het eind van de film geeft is nodig om haar neer te zetten als de strijdbare pacifist die ze door toedoen van haar oorlogservaringen is geworden, maar het is geen ideaal slot omdat de vrouw conclusies uitspreekt die de kijker zelf naar aanleiding van de voorafgaande beelden heeft kunnen trekken. De muziek van Max Richter is wat al te nadrukkelijk op de soundtrack aanwezig. De componist leent vrijelijk uit eigen repertoire en varieert voor het gemak op zijn beproefde compositie On The Nature Of Daylight.
7/10