Het gegeven: het meest noordelijk gelegen Amerikaanse besneeuwde gehucht maakt zich op voor een maand zonder zon. Veel van de 152 bewoners vertrekken tijdelijk naar zuidelijker gebied. Het overblijvende deel van de bevolking wordt vanaf de eerste poolnacht belaagd door eeuwenoude vampiers die uit het niets opduiken en profiteren van de 30 dagen durende nacht. Kort door de bocht: Night Of The Living Dead in de sneeuw met vampiers in plaats van zombies.
Wat 30 Days Of Night nog een beetje te pruimen maakt: de donkere ambient soundtrack van Brian Reitzell, en dan met name de momenten waarop de knallende percussie terzijde wordt geschoven. Het is een geluidspalet van elektronisch opgewekte geschraap van roestige machines uit vroege industriële tijden, zoals de turbines in de fabriek aan de besneeuwde horizon. De immense, bolvormige, stalen kathedraal heeft veel meer volume dan alle woningen van het koude dorpje bij elkaar. Het ontbreken van een orkest van vlees en bloed maakt de griezelig bedoelde momenten extra kil. Verborgen in het gepiep en gemaal van de enorme mechanische toestellen zit de oerschreeuw van de bloeddorstige aanvallers. De muziek geeft geen gelegenheid je op je gemak te voelen.
Een ander pluspunt is oppervampier Marlow. Acteur Danny Huston zet zijn forse fysiek wel vaker in voor het uitbeelden van imponerende en soms angstwekkende personages. Zijn verschijning op het filmdoek dwingt direct respect af. Hij wordt vaak gecast in de rol van autoriteit (denk aan Children Of Men en The Kingdom) en soms die van menselijk monster (denk aan The Proposition). In 30 Days Of Night duurt het even voordat je hem onder de extra bleek makende schmink herkent. Hij draagt een gebitsprothese waarmee het onmogelijk is de mond te sluiten zonder zichzelf te verwonden. Zijn dode zwarte pupillen missen menselijke glinstering.
Hustons zo karakteristieke bariton is verruild voor een vol adem rochelende, langzame spraak in een onverstaanbare oertaal die dan ook in het Engels ondertiteld moet worden. De acteur weet in de korte tijd die hem gegund is van Marlow een tragisch monster te maken. Marlow is een genadeloos roofdier, maar Huston suggereert dat de vampier niet anders kan en tegen zijn zin, en slechts om te overleven, overgaat tot het leegzuigen van onschuldige mannen, vrouwen en kinderen. Met of zonder bloedvlekken in het gelaat duidt zijn gezichtsuitdrukking, en vooral zijn hangende wangen, een eeuwig durend lijden aan. Zijn lotgenoten hebben opvallend smalle gezichten en een lange rij hele enge snijtanden. Toch hebben zij niet Hustons charisma en doen ze vooral denken aan ontsnapte figuranten uit een videoclip van Marilyn Manson. Marlow is zonder meer de leider van de roedel.
Waarom je 30 Days Of Night niet per se hoeft te zien: hoofdrolspeler Josh Hartnett. De jonge acteur heeft een schattig melkmuiltje, maar mooi zijn is onvoldoende voor het neerzetten van een imponerende heldenrol. De reden voor de getroebleerd relatie tussen de agent en zijn ex (de op Anouk gelijkende Melissa George) wordt niet uitgelegd en is daarom geen moment interessant. Het voelt niet eens alsof de twee ooit getrouwd zijn geweest. Wat ook onverklaard blijft, is de reden waarom de vampiers naar eigen zeggen zoveel eeuwen gewacht hebben met hun aanval. Ik hoef niet te weten waar ze vandaan komen (uit het in het ijs gestrande schip uit de openingsscènes?) en hoe ze de rest van het jaar de tijd doden, maar de wezens zijn zo hongerig dat het vreemd is waarom ze niet tijdens eerdere donkere poolmaanden hebben toegeslagen.
De vampiers worden in de eerste helft van de film gepresenteerd als doortrapte en efficiënte creaturen die zich tot de tanden hebben voorbereid. Vreemd genoeg lukt het ze niet binnen dertig dagen in het pietluttige dorpje het overzichtelijke aantal huizen te doorzoeken. Na de eerste grote slachting staan ze de meeste dagen doelloos vanaf de daken te staren of zijn ze zelfs geheel uit het gezichtsveld verdwenen alsof ze even geen trek meer hebben of zelfs een uiltje knappen. Door hun afwachtende gedrag sleept de horrorfilm zich vanaf de tweede helft veel te traag richting het toch net niet verrassende einde.
Waar de camera in eerste instantie bij al te veel bloedig geweld de blik afkeerde, wordt in de slotfase het betere hakwerk in vol ornaat getoond. Het onrustige jonge publiek in de Amsterdamse bioscoop had ondanks de verrassingsloze inhoud en hun afleidende mobieltjes toch een dolle middag. Het gilde en gierde volop van walging en griezelplezier. Voor de weinig kritische doelgroep is 30 Days Of Night blijkbaar uitstekend vermaak.